Miljoenennota 2022: VWS investeert opnieuw in digitale hulpmiddelen tegen Covid-19

Hoewel de meeste coronamaatregelen vanaf aankomend weekend worden losgelaten, blijft VWS investeren in de bestrijding van Covid-19, blijkt uit de Miljoenennota van het ministerie voor 2022. Zo wordt voor de coördinatietaken van de GGD-GHOR voor het Klantcontactcenter, het bron- en contactonderzoek, vaccinatieregistratiesysteem CoronIT en de digitale randvoorwaarden 195 miljoen euro beschikbaar gesteld. "Verder is voor de vergoeding van de meerkosten in 2022 van de GGD'en € 201 miljoen en voor de Veiligheidsregio's € 15 miljoen gereserveerd."

Ook wordt er dus nog geld vrijgemaakt voor digitale oplossingen die kunnen bijdragen aan de bestrijding van het coronavirus. In de Miljoenennota worden daar twee bedragen voor genoemd, namelijk 5,3 miljoen euro en 15,6 miljoen euro. Of onder die bedragen ook de verdere ontwikkeling van CoronaCheck en CoronaMelder vallen, is niet geheel duidelijk. VWS benadrukt in de Miljoenennota dat het onbekend is hoelang deze apps nog nodig blijven.

Ondersteuning na datalek blijft

Voor de toepassing GGD Contact is dat duidelijker; die blijft in gebruik. "Deze digitale oplossing zal ook in een endemie door de GGD’en worden gebruikt ter ondersteuning van het bron- en contactonderzoek.” GGD Contact werd afgelopen zomer door de eerste zes GGD's in gebruik genomen, als vervanging voor HPZone (Lite).

HPZone (Lite) kwam afgelopen winter groot in het nieuws, toen bleek dat persoonsgegevens uit onder meer dit systeem op grote schaal werden verhandeld. VWS laat nu weten dat het expertteam dat de GGD ondersteunt bij privacy en informatiebeveiliging naar aanleiding van dit datalek en het 'Red Team' gecontinueerd worden.

Verder worden er digitale middelen gebruikt ter ondersteuning van de registratie bij het vaccineren, namelijk BRBA en - als vaccinaties in 2022 herhaald moeten worden of als er opschaling met behulp van de ziekenhuizen nodig is - ZKVI.

Investeren in e-health

VWS investeert ook op andere punten flink in de digitalisering van de zorg. Volgens het ministerie is het van "cruciaal belang dat de tijd van zorgprofessionals efficiënt wordt benut, met minder regeldruk en door het werk waar nodig en mogelijk anders vorm te geven". Er is dus vernieuwing nodig in de manier van werken en de inzet van technologie kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren."

Van de coronacrisis hebben we geleerd dat digitaal ondersteunde zorg en e-health toepassingen in de praktijk de druk op de zorg kunnen verkleinen." Om de beweging te ondersteunen, werd in mei dit jaar al een Wet gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) aan de Tweede Kamer gestuurd. "In 2022 zetten we onder meer in op zorg op afstand met inzet van digitale toepassingen via de aanbieders."

Daarnaast zet VWS in op het vergroten van kennis over digitale toepassingen bij burgers en professionals. Dit gebeurt via het communicatietraject Zorg van Nu. Een ander punt waar vergroting op de planning staat, betreft digitale vaardigheden in het zorgveld én van toekomstig personeel in het zorgonderwijs via digivaardigindezorg.nl.

Soms minder geld

Toch wordt er voor een aantal regelingen rondom digitale zorg juist minder geld uitgetrokken. Voor de Stimuleringsregeling E-health Thuis (SET) - waarmee een impuls wordt gegeven aan de opschaling en borging van e-health-toepassingen die mensen thuis ondersteuning en zorg bieden - wordt in 2022 bijvoorbeeld 12,3 miljoen euro beschikbaar gesteld, tegenover 19,6 miljoen in 2021. 

En ook de stimuleringsregeling InZicht krijgt weer minder geld. Deze regeling is opgezet zodat zorginstellingen hun ICT-infrastructuur en de technologie van hun systemen aanpassen, met het oog op digitale gegevensuitwisseling tussen cliënt en zorgprofessional, en zorgprofessionals onderling. Volgens het ministerie moet dat "veilig en eenduidig plaatsvinden" en moeten mensen "erop kunnen vertrouwen dat partijen in de zorgketen zorgvuldig omgaan met hun gegevens". Voor de regeling wordt in 2022 17,8 miljoen euro vrijgemaakt, zo'n 10 miljoen euro minder dan in 2021.

Focus op informatiebeveiliging

Hoewel goede informatiebeveiliging in de zorg primair de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieders zelf is, heeft VWS hier naar eigen zeggen ook een belangrijke rol in. "In 2022 legt VWS de focus op het verhogen van de bewustwording over digitale veiligheid, digitaal veilig gedrag en de geldende wet- en regelgeving op het gebied van informatiebeveiliging", aldus het ministerie.

Het VWS doet dit onder meer door ondersteuning te geven aan Z-CERT - het landelijk informatieknooppunt voor informatieveiligheid binnen de zorgsector. "VWS wil dat zo veel mogelijk zorgpartijen deelnemen aan Z-CERT en ondersteunt daarom het vergroten van hun bereik en de uitbreiding van hun diensten."

Prioriteit voor jeudgzorg en GGD

"Voor de aansluiting van zorgpartijen bij Z-CERT volgt VWS een risicogestuurde aanpak: de zorgsectoren die het meeste baat hebben bij deelname worden als eerste aangesloten. Er zijn een aantal zorgsectoren gedefinieerd die nu prioriteit krijgen, onder andere de jeugdzorg en de GGD’en." Voor het professionaliseren en doorontwikkelen van de diensten en de bestaande Z-CERT-organisatie en de collectieve deelname van zorgsectoren is structureel 1,5 miljoen euro beschikbaar.