Koppeling op de laatste nipper

Bij de gemeenten zonder geplande koppeldatum horen ook de grote gemeenten Nijmegen, Amersfoort en Haarlemmermeer, de middelgrote gemeenten Amstelveen, Lelystad, Veenendaal, en verder vooral plaatsen met minder dan 50.000 inwoners. Samen hebben de 35 gemeenten 1,6 miljoen inwoners..

Lastiger dan gedacht

De koppeling tussen beide registraties wordt gelegd op vier elementen: de naam van de openbare ruimte (straat, weg, plein, laan), de plaatsnaam, een code voor de verblijfsplaats (staanplaats, ligplaats of verblijfsobject) en een nummeraanduiding. Administraties die adressen uit de BAG gebruiken, moeten unieke adres­identificatienummers opnemen, zoals in de GBA en straks de Basisregistratie Personen het unieke burgerservicenummer verwarring moet tegengaan.

Op het koppelen van de decentraal door gemeenten beheerde en centraal via een landelijke voorziening ontsloten BAG met de GBA heeft de lokale overheid zich verkeken. Het heeft nogal wat voeten in de aarde, bleek uit het relaas van Loes van der Ploeg van Publiekszaken Rotterdam tijdens een onlangs gehouden klantendag van BPR. Bij het inlezen van de BAG-adressen in de Maasstedelijke GBA viel 0,35 procent van de adressen uit, waar 0,42 procent van de Rotterdammers woont.

In percentages lijkt dat een overzichtelijk probleem, maar met 1260 adressen en 2613 burgers is het toch een forse opgave om dat recht te breien: meer dan tweeduizend Rotterdammers woonden volgens de GBA op een adres dat volgens de BAG niet bestaat, en moeten dus een BAG-adres krijgen. Omgekeerd moet voorkomen worden dat bewoners in de GBA worden ingeschreven in een transformatorhuisje, dat voor de BAG ook verblijfsobject is en dus een adres heeft. In eerste instantie waren er 25.000 mismatches méér. Die waren veroorzaakt door een spatie in huisnummers met een letter erin, hetgeen zich vrij eenvoudig liet herstellen.

Rotterdam heeft zich een jaar op het koppelen voorbereid, waarbij een test het afschrikwekkende vooruitzicht opleverde van een doorlooptijd van vier tot vijf dagen. Wat te doen met alle GBA-mutaties waarmee de tweede stad van Nederland al die tijd wordt geconfronteerd? Met hulp van leveranciers Centric (GBA) en Vicrea (BAG) kon die migratietijd aanzienlijk worden teruggebracht en bleek de koppeling zich midden juli toch in een – zij het ‘spannend’ – weekend te laten realiseren.

Niet-passende gegevens

Nog niet zo ver is Wageningen, dat op vierhonderd adressen in vier ‘sterflats’ studenten huisvest. De studentenkamers zijn aangeduid met 1 tot 4 (gebouw), 1 tot 20 of meer (verdieping) en A tot C (drie vleugels per etage). Studenten wonen sinds jaar en dag in de GBA op bijvoorbeeld Bornesesteeg 1-12A. De BAG verlangt echter een uniek adres voor elk verblijfsobject. Geen punt zolang een Wageningse sterflatvleugel niet op de tiende of hogere etage ligt en negen of minder kamers telt. Maar negentig studenten huizen in een tiende of elfde kamer hoog in een flat, waardoor naast het nummer van het gebouw (huisnummer in de BAG) de kamer wordt aangeduid als 12A11: 12e verdieping, vleugel A, kamer 11. Probleem: de BAG gunt zo’n huisnummertoevoeging maar vier posities.

Er zijn meer gemeenten die gecombineerde verblijfsobjecten een apart BAG-adres hebben moeten geven, maar in Wageningen komt daar nog dit technische obstakel bij. B en W besloten onlangs ‘het ontbreken van een passende oplossing voor de studentenwoningen’ bij het ministerie aan te kaarten onder de vermelding niet te willen opdraaien voor de kosten ervan. Bij een test in augustus kwam, aldus woordvoerster Paulisca Vreeke, ‘te veel ellende’ boven water, waardoor Wageningen, aanvankelijk geacht 22 september de koppeling te realiseren, in de groep gemeenten zit zonder geplande koppeldatum.

Ook burgers geraakt

Op de onlangs gehouden klantendag van zijn dienst vertelde BPR-medewerker Hans Lapidaire dat problemen van overheidsorganisaties die hun basisgegevens willen stroomlijnen, ook burgers raken. Dat kan gebeuren wanneer een in de GBA opgenomen adres bij de koppeling blijkt af te wijken van de authentieke adresgegevens uit de BAG. Zo’n adres komt ‘in onderzoek’; organisaties die gegevens uit de GBA afnemen, krijgen daarvan dan bericht. Die afnemers blijken klanten ter verantwoording te roepen, die dan moeten verklaren wat er met hun adres aan de hand is, vertelde Lapidaire. Ook zouden mensen (door het ‘verkeerd’ lezen van een brief) instanties gaan bellen of hun uitkering echt wordt stopgezet. Lapidaire riep afnemers op na zo’n ‘in onderzoek’-bericht even af te wachten en het al helemaal niet af te handelen als een verhuizing.

Hoe ver zijn 418 gemeenten met de koppeling BAG-GBA?
Status		11-08-2011		26-09-2011		03-10-2011		10-10-2011
Gereed in juni		76		76		76		76
Gereed in juli		20		20		20		20
Ingepland voor/gereed in augustus		18		7		7		7
Ingepland voor/gereed in september		81		70		70		70
Ingepland voor/gereed in oktober		205		213		212		205
Ingepland voor november		-		-		-		1
Herindeling *)		3		4		4		4
Uitstel aangevraagd		-		6		9		15
Onbekend		15		22		20		20
*) De gemeenten Anna Paulowna, Wieringen en Wieringermeer gaan samen met Niedorp één nieuwe gemeente vormen. Niedorp stond in augustus voor medio oktober ingepland.