Wie wil er een N-editie van Office/Microsoft365?

De marktwaakhonden en juristen van de Europese Commissie zijn er na lang onderzoek toe gekomen om kritische kanttekeningen te plaatsen bij de mee levering, integratie, koppelverkoop van bepaalde Microsoft-producten bij andere, dominante Microsoft-producten. Zoals (Zoom-concurrent) Teams bij Office nu. Zoals (Netscape-concurrent) Internet Explorer en (Real-concurrent) Windows Media Player bij Windows jaren terug. Toen is de EC van kanttekeningen tot actie over gegaan. En is bepaald dat Microsoft een Windows zónder die eigen extra's moest leveren. Dat is de N-uitvoering geworden, een Windows voor de Europese Unie.

Kwestie van prijs

Praktisch probleempje daarbij was dat niemand dat Windows N wou hebben. Tenminste, zo bleek in de markt. De oorzaak daarvoor moet niet alleen gezocht worden bij gemakzucht van gebruikers of Microsoft-trouw van klanten. De leverancier heeft namelijk sluw de alternatieve Windows-uitvoering dezelfde prijs gegeven als de reguliere uitvoering met meegeleverde Microsoft-producten. Dus met N kreeg je minder voor hetzelfde geld. Niet alleen eindgebruikers, maar ook zakelijke gebruikers én pc-leveranciers plus computerwinkels hadden de rekensom snel gemaakt.

Veelzeggend detail nog: Windows XP Home Edition N en Windows XP Professional Edition N zijn de namen die door de Europese toezichthouders zijn goedgekeurd. De naamgeving die Microsoft voor ogen had was nog wat meer ontmoedigend voor potentiële gebruikers: Windows XP Reduced Media Edition. De uitgeklede Windows-uitvoeringen voor de EU zijn niet bepaald aangeslagen. Na het toen courante Windows XP zijn er ook N-edities uitgebracht van opvolgers Vista, het veelgebruikte Windows 7, het minder populaire 8 en zelfs het weer wel veelgebruikte Windows 10 en de huidige versie 11.

Hele andere markt nu

Microsoft biedt gebruikers dan wel de mogelijkheid een Media Feature Pack te downloaden en installeren. Als ze dus niet alternatieve browsers, mediaspelers en andere aanvullende applicaties hebben gekozen. Tegenwoordig is de browserwereld en ook de mediaspelermarkt heel anders dan eind vorige eeuw (en ook begin deze eeuw). Dat is niet echt dankzij dit ingrijpen van de Europese antitrustautoriteiten. Tenminste, niet de opgelegde maatregel van de N-editie. Want daar zat niet echt iemand op te wachten, in de markt van afnemers.

Nu met videoconfercing-app Teams en het veelgebruikte Office speelt deze kwestie opnieuw. Tijdens de eerste jaren van de coronacrisis heeft videovergaderen en videobellen een grote vlucht genomen. Aanbieder Zoom was toen de grote groeier, maar Microsoft is altijd al goed geweest in inhaalraces. Soms door zijn eigen, al dan niet nieuwe, product te koppelen aan zijn bestaande aanbod met groot marktaandeel. Zoals dus zijn applicatiepakket Office, maar meer nog zijn applicatie- en clouddienstenaanbod Microsoft 365 (voorheen Office 365). Teams is daar een vast onderdeel van. Nu nog.

Wie betaalt voor Office of Microsoft 365 krijgt daar Teams als het ware gratis bij. Eventuele kosten voor Microsoft zijn vast verdisconteerd in de gewone prijs voor gebruikers, of het staat in de boeken als een kostenpost voor de verdediging van de eigen marktpositie óf als investering voor marktverovering. In een poging om tegemoet te komen aan bezwaren die de EU nu heeft tegen misbruik van marktmacht overweegt Microsoft om een Office/365-variant zónder Teams aan te bieden. Een N-editie dus, zeg ik.

Europees (gebruikers)belang

Wie daar op zit te wachten? Als de prijs hetzelfde is: niemand, behalve Microsoft. Want die leverancier voldoet dan aan EU-regels maar ondervindt er waarschijnlijk geen schade van. Want eindgebruikers zitten daar waarschijnlijk niet op te wachten.

Maar als de prijs voor Teams-loos Office/365 lager is, omdat dat moet van de EC? Dan zien gebruikers er misschien wel wat in. En daar zitten concurrenten op te wachten. Partijen als Slack (sinds eind coronajaar één in handen van cloud-CRM-reus Salesforce), Zoom, maar ook Webex (sinds 2007 van Cisco), Google (met zijn Workspace) en andere, misschien nog aankomende aanbieders. Plus in theorie ook Europese aanbieders. Wie daar op zit te wachten? Nou, de EC en EU, met oog op afhankelijkheid, soevereiniteit en uiteindelijk Europese gebruikers.