EU is een AI-model rijker: Zwitserland lanceert Apertus

Apertus, dat is ontwikkeld door publieke instellingen EPFL, ETH Zürich en het Swiss National Supercomputing Centre, valt nogal op. Het is namelijk niet alleen opmerkelijk dat een land een eigen AI-model lanceert, maar Zwitserland maakt het extra speciaal omdat het hier gaat om een open-source model. Dat betekent dat het land niet alleen het model beschikbaar stelt voor iedereen, ook zijn de volledige documentatie, broncode en de volledige datasets vrij in te zien.

Toch past deze insteek perfect bij het idee achter de lancering van Apertus. Volgens initiatiefnemer Joshua Tan is Apertus een AI die gebouwd is voor het publieke belang en moet daarom vergelijkbaar zijn met infrastructuur zoals waterleidingen of elektriciteit. Tan stelt dat dit het bewijs dat AI ook een publieke voorziening kan zijn. 

15 biljoen tekstfragmenten

Het model is getraind op 15 biljoen tekstfragmenten (tokens) uit meer dan 1.000 talen, waarvan 40 procent niet-Engels is. Ook Zwitserse talen als Zwitserduits en Reto-Romaans zijn meegenomen.

Apertus komt in twee maten: een compacte versie met 8 miljard parameters en een krachtigere variant met 70 miljard. Beide zijn te gebruiken via Swisscom of het populaire AI-platform Hugging Face. Daarmee is het model direct toegankelijk voor iedereen die ermee aan de slag wil.

Transparantie en Europese regels

Apertus is wellicht  interessant voor Europese bedrijven. Bij de bouw is de strikte naleving van Zwitserse privacy- en copyrightwetgeving in acht genomen. Dat betekent dat de datasets zorgvuldig geselecteerd zijn en de crawlers opt-out verzoeken van websites respecteerden. Hierdoor kunnen organisaties die willen voldoen aan de strenge Europese dataregels gebruikmaken van een veilig alternatief voor Amerikaanse modellen als die van OpenAI.

De Zwitserse Bankiersvereniging ziet grote potentie in een lokaal AI-model, vooral vanwege de privacy-eisen en bankgeheimen die in Zwitserland gelden. Hoewel banken nu nog vooral buitenlandse AI gebruiken, zou Apertus een aantrekkelijk alternatief kunnen worden.

Met Apertus zet Zwitserland een stap richting transparante en verantwoorde AI. Of bedrijven massaal zullen overstappen, moet nog blijken, maar het land toont wel aan dat publieke alternatieven een serieuze rol kunnen spelen in de toekomst van AI.