Datacenter in Middenmeer gebruikt voor massasurveillance van Palestijnse burgers

Vicevoorzitter Brad Smith schrijft in een blog dat Microsoft inmiddels de toegang van die eenheid tot specifieke cloud- en AI-diensten heeft geblokkeerd. Hoeveel data er precies in Noord-Holland stond, blijft vaag; eerder onderzoek spreekt over duizenden terabytes aan audio die met kunstmatige intelligentie werd doorzocht.

De schaal was opvallend. Britse krant The Guardian meldde duizenden terabytes aan opgenomen gesprekken. Die data zou door AI zijn geanalyseerd om patronen en doelwitten te vinden. Na publicatie verplaatste Unit 8200 data naar andere locaties. Microsoft zegt nu bewijs te hebben dat delen van dat onderzoek kloppen en trad daarop in door gerichte diensten af te sluiten. Klinkt als een knop omzetten, maar in cloudland is dat een stevige stap.

Voer voor discussie

In Nederland wakkert dit het al lopende debat aan over datacenters: energieverbruik, ruimtebeslag, en de vraag wie er nu eigenlijk profiteert. Middenmeer ligt al jaren onder een vergrootglas. Dat een buitenlandse inlichtingendienst hier data stalt voor surveillance, geeft die discussie een nieuwe lading. 

Juridisch is het ingewikkeld. De Europese privacywet (AVG) beschermt mensen in de EU, terwijl inlichtingendiensten onder eigen wetgeving opereren en cloudgebruik moeiteloos landsgrenzen oversteekt. Microsoft houdt twee principes overeind: geen technologie leveren voor massasurveillance en tegelijk klantprivacy respecteren. Samen nobel, samen ook lastig: hyperscalers bouwen brede platforms die voor veel doelen inzetbaar zijn—ook doelen die je liever niet op je marketingfolie zet.

Intern onderzoek gaat door 

Wat nu? Microsoft zegt dat specifieke services zijn afgesloten en dat intern onderzoek doorloopt. Intussen groeit in Nederland het gesprek over de rol van grote datacenters en de grenzen aan gebruik. Het incident in Middenmeer laat zien dat keuzes over “waar de data staat” zelden alleen technisch of financieel zijn. Zodoende wordt een klein stukje onbekend land in Noord-Holland ineens wereldnieuws.