Supermacht VS krijgt zware klappen

De Tianhe-1A is ruim 60 procent sneller dan de nummer 2 op de ranglijst, de Jaguar van Cray. Goed beschouwd is Amerika niet alleen van de eerste plaats verdrongen, het land is min of meer van de kaart geveegd. De blikken in de VS zijn alle gericht op Azië, want niet alleen China beschikt over supersnelle computers, ook Japan doet weer een duit in het zakje met de Tsubame 2.0, een cluster op basis van HP's Proliant. Japan deed al eerder met succes een aanval op de eerste plaats van de ranglijst, met de Earth Simulator die door NEC was gebouwd. Dat systeem, bijgenaamd de Komputnik (omdat het in de VS net zo'n schok teweeg bracht als de Sputnik), staat de Amerikanen nog vers in het geheugen.

nov	jun	Gebruiker	Computer	cores	Rm	Rp
1	-	Tianjin China	Tianhe-1A	186.368	2566	4701
2	1	Oak Ridge VS	Jaguar - Cray XT5	224.162	1759	2331
3	2	Shenzhen China	Nebulae - Intel X5650	120.640	1271	2984
4	-	GSIC Japan	TSUBAME 2.0 - HP	73.278	1192	2287
5	-	DOE VS	Hopper - Cray XE6	153.408	1054	1288
6	-	(CEA) Frankrijk	Tera-100 - Bull	138.368	1050	1254
7	3	DOE VS	Roadrunner – IBM	122.400	1042	1375
8	4	NICS VS	Kraken XT5 - Cray	98.928	831	1028
9	5	FZJ Duitsland	JUGENE –IBM	294.912	825	1002
10	-	DOE VS	Cielo - Cray XE6	107.152	816	1028

"Het is duidelijk, China heeft zijn spierballen laten zien", zegt supercomputerdeskundige Steve Wallach, CTO van Convey. "Ze hebben laten zien dat het mogelijk is om veel geld te besteden aan veel processoren en die dan samen te bouwen tot het snelste systeem ter wereld. Dat heeft er al voor gezorgd dat in de VS over niets anders wordt gepraat dan de Chinese supercomputer."

Pure kracht zegt niet alles
Hoewel de Tianhe-1A de snelste computer ter wereld is, munt het systeem niet uit in efficiency. Wallach: "Kijk maar naar de verhouding tussen de continue snelheid Rm en de pieksnelheid Rp. Die ligt bij de Chinezen op een magere 53 procent. De Jaguar van Cray zit op 75 procent. Kijk je echter naar Bull, dan zie je een verhouding van wel 83 procent en dat is pas indrukwekkend. Volgens mij komt dat door de in eigen beheer ontwikkelde switch-architectuur. De ingenieurs van Bull hebben hier een staaltje van hun kunnen laten zien waar we alleen maar jaloers op kunnen zijn. De VS doen er goed aan om deze ontwikkeling zeer goed in de gaten te houden."

Bull is de eerste Europese producent van supercomputers die erin is geslaagd de petaflopsbarrière te doorbreken. De Tera 100 is in gebruik bij het Franse agentschap voor atoomenergie.

Nederland min of meer in vrije val
Het aantal supers in de top-500 dat in ons land staat opgesteld is gedaald tot twee stuks. Uiteraard de nationale supercomputer Huygens, die in gebruik is bij SARA in Amsterdam, en een niet met name genoemd systeem van een bankinstelling. De supercomputers die in gebruik zijn bij Astron in Groningen hebben niet voldoende vermogen om bij de top-500 te horen.

nov	jun	Gebruiker	Computer	cores	Rm	Rp
157	109	SARA Amsterdam	Power-6 IBM	3456	50,92	64,97
436	266	Bank	xSeries cluster IBM	5592	32,28	56,59

In een reactie vanuit New Orleans zegt Anwar Osseyran, algemeen directeur van SARA Reken- en Netwerkdiensten: "Wij - dat wil zeggen Nederland - zakken inderdaad telkens naar beneden en dat heeft te maken met de "race naar petascale" waar de wereld in zit. Het is mijns inziens niet belangrijk om in de top-10 te zijn maar het belangrijkste is dat we nu snel in actie komen en investeringen doen om weer bij de top-30 te horen. Als de G20 bijeenkomt is Nederland soms gast, bij de G30 zouden we vaste bezoeker moeten zijn."