Benoît Mandelbrot overleden

Voor IBM onderzocht Mandelbrot willekeurige ruis

Fractals hebben structuren die zichzelf herhalen op vele schalen, met terugkerende patronen. Mandelbrot had vanaf het ontstaan een onmiddellijke belangstelling voor computers en ging ze steeds meer toepassen. In de jaren vijftig van de vorige eeuw was hij professor aan het Centre National de la Recherche Scientifique in Parijs. De zomer van 1958 bracht hij als gast-wetenschapper door bij IBM in de Verenigde Staten.

IBM vroeg hem onderzoek te doen naar de mogelijkheden om de schijnbaar willekeurige ruis in signaalverbindingen tussen computerterminals te elimineren. De ruis bleek minder willekeurig dan gedacht: ze hadden de neiging om in trossen op te treden. Hij merkte op dat de mate waarin de trossen zich voordeden constant bleef, als hij ze per maand, per week of per dag plotte.

Fractals ook in Melkweg, turbulentie, kustlijnen

In verder onderzoek kwam Mandelbrot dezelfde herhalende patronen weer tegen, in Melkweg clusters, in turbulentie en kustlijnen bijvoorbeeld. Op een schrijfmachine met een geheugen ontwikkelde hij in 1973 bij IBM een algoritme waarmee hij afbeeldingen kon genereren van imitaties van natuurlijke landvormen. Niet lang daarna, in 1975, publiceerde Mandelbrot zijn 'The Fractal Geometry of Nature'.

De Fractal Geometry wordt nu toegepast in het onderzoek naar waterorganismen, vegetatieve ecosystemen, aardbevingen, het gedrag van bevolkingsgroepen en hun afhankelijkheid van dichtheid en bliksem. Fractals kunnen in de toekomst helpen betere wegen aan te leggen, de kwaliteit van videocompressie te verhogen, en schepen te ontwerpen die minder makkelijk kapseizen.

Mandelbrot overleed op 14 oktober 2010 en laat een vrouw en twee zoons achter.

(Met dank aan Nigel Lesmoir-Gordon van The Guardian)