China passeert VS in markt voor ‘open’ AI-modellen, krijgt meer invloed op AI-markt

Uit een studie van MIT en Hugging Face blijkt dat het aandeel downloads van nieuwe, in China gemaakte open modellen is gestegen naar 17 procent. Amerikaanse ontwikkelaars, waaronder Google, Meta en OpenAI, komen uit op 15,8 procent.

Open AI‑modellen zijn gratis te downloaden, aan mogen aangepast worden en zijn vrij te integreren. Dat maakt het voor startups makkelijker om producten te bouwen en voor onderzoekers om de technologie te verbeteren.

De open aanpak van China vergroot de invloed op de richting waarin AI zich ontwikkelt. Het maakt het makkelijker om breed ingezet te worden bij meer bedrijven, omdat er verder geen abonnementskosten aan verbonden zijn en er vrij mee geëxperimenteerd kan worden. Dat alles terwijl Chinese spelers de controle houden over de werking van de modellen en daarmee ook kunnen sturen naar wat wel en wat niet mogelijk is. Dat kan zowel op een open en eerlijke manier, of stilletjes gedaan worden.

VS blijft voornamelijk closed

De voorsprong van China steekt af tegen de ‘closed’ strategie van grote Amerikaanse techbedrijven. OpenAI, Google en Anthropic houden hun meest geavanceerde technologie onder eigen beheer. Zij verdienen eraan via abonnementen en zakelijke contracten. In China moedigen autoriteiten juist bredere toegang aan. Dat gebeurt tegen de achtergrond van exportbeperkingen op krachtige chips.

Volgens de studie zijn vooral DeepSeek en Alibaba’s Qwen‑modellen verantwoordelijk voor het merendeel van de Chinese downloads. DeepSeek maakte eerder naam met het redeneermodel R1. Dat model presteerde vergelijkbaar met Amerikaanse concurrenten, terwijl het met minder middelen werd ontwikkeld. De snelle releasestrategie valt op. Chinese bedrijven brengen wekelijks of tweewekelijks varianten uit. Amerikaanse labs kiezen vaker voor grotere tussenpozen.

Beperkingen zorgen voor verbetering

Experts zien dat Chinese AI‑groepen creatief omgaan met beperkte rekenkracht. Zij gebruiken technieken als distillatie. Daarbij wordt kennis uit een groot model overgedragen aan een kleiner model. Er is veel aandacht voor video‑generatie. Tegelijk laten onderzoekers zien dat Chinese open modellen duidelijke politieke voorkeuren kunnen vertonen. Zo weigeren zij informatie over gevoelige onderwerpen zoals Taiwan of Tiananmen.

In de VS ligt de nadruk meer op het ontwikkelen van ‘frontier’ modellen. OpenAI en Google DeepMind streven naar systemen die algemene intelligentie benaderen of overtreffen. Het aantal grote, onafhankelijke spelers in open ontwikkeling is kleiner. De Allen Institute for AI lanceerde in november Olmo 3 als volledig open‑source model.

De verschuiving in de downloadcijfers zet het debat over de invloed op AI verder aan. Beleidsmakers in Washington proberen Amerikaanse bedrijven te bewegen tot meer open initiatieven. China wint intussen terrein en daarmee aan invloed.