Hoogleraar neemt openbare registers kritisch onder de loep

Berlee ziet dat er, zonder dat burgers zich er altijd van bewust zijn, veel informatie wordt gedeeld tussen overheidsdiensten onderling en met het bredere publiek. Gegevens over vermogen, burgelijke staat of bekwaamheid van mensen moeten in sommige gevallen openbaar zijn. Iedereen kan de gegevens in openbare registers raadplegen. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met rechtszekerheid in handelverkeer. Je moet kunnen zien of iemand die zegt bestuurder te zijn van een bedrijf, dit ook daadwerkelijk is.

Openbare registers worden ook gebruikt voor dagvaardingen en ter voorkoming van witwassen of terrorismefinanciering, of het controleren van onafhankelijkheid van politici en rechters. “Maar de openbare registers leiden er ook toe dat iedereen toegang heeft tot een schat aan informatie over burgers. Dat kan de privacy van de burger raken. In de praktijk wordt er ook misbruik gemaakt van deze openbaarheid. De excessen zijn welbekend. Woonadressen van journalisten, politici en advocaten worden opgevraagd, bijvoorbeeld via de Kamer van Koophandel of het Kadaster, met als doel deze mensen per post of in persoon te intimideren of te bedreigen”, schrijft Berlee op de website van de Open Universiteit.

Misbruik

Het kan misbruik in de hand werken. “Een paar klikken via een website en je kunt van alles over iemand te weten komen, zeker wanneer je gegevens uit verschillende openbare bronnen combineert.”

Raamwerk voor balans

Berlee roept in haar oratie op om de noodzaak van openbare registers weer eens kritisch onder de loep te nemen. Ze heeft daarom een raamwerk ontwikkeld waarmee bepaald kan worden of een openbaar register de juiste balans heeft gevonden tussen openbaarheid en privacy. Hoe dit raamwerk eruit ziet, wordt tijdens de oratie verder toegelicht. 

De oratie 'Openbare persoonsgegevens' wordt uitgesproken op donderdag 22 september 2022 om 16.00 uur in zaal Forum van de Brightlands Smart Services Campus te Heerlen. De oratie wordt ook live uitgezonden via ou.nl/oratieberlee