Rechtszaak: Laptop aan Amerikaanse grens te snel doorzocht

De rechtmatigheid daarvan is in 2008 door de hoogste Amerikaanse rechter bevestigd na een rechtszaak erover door de Electronic Frontier Foundation. Vorig jaar zijn wel wat striktere regels geformuleerd aan het proces van doorzoeken en in beslag nemen, maar die veranderden niets aan het principe.

De Amerikaanse vereniging voor burgerrechten heeft besloten de rechtmatigheid van het zonder vermoeden van strafbare feiten doorzoeken van elektronische apparatuur opnieuw door de rechter te laten toetsen. Volgens de ACLU is een dergelijke aantasting van de privacy ongrondwettig.

Aanleiding is een incident met een Amerikaanse ingezetenen aan de Canadese grens. De 25-jarige Pascal Abidor moest aan de grens zijn laptop laten zien; toen de douane daarop foto’s van betogingen van Hamas en Hezbollah vond, werd Abidor nader ondervraagd. Ondanks het feit dat het alleen maar om foto’s ging en Abidor een plausibele verklaring had – hij is in Canada afgestudeerd in Islamitische studies – werd de laptop vervolgens in beslag genomen en pas 11 dagen later geretourneerd.

Bij navraag bleek de ACLU dat het inspecteren van elektronische apparatuur aan de grens met zekere regelmaat voorkomt. In de periode 1 oktober 2008 tot 2 juni 2010 overkwam dat 6671 reizigers; in bijna de helft van de gevallen ging dat om Amerikaanse ingezetenen. Verder zijn Canadezen vaak de klos (bijna 1500 maal). Reizigers uit Aziatische of Arabische landen trekken veel minder de aandacht; het aantal inspecties blijft beperkt tot tientallen. Van Nederlandse reizigers werd 27 maal de elektronische apparatuur gecontroleerd. Daarmee scoren Nederlanders hoger dan de andere Europese landen, met uitzondering van Engeland (94) en Frankrijk (34), en even hoog als Colombia.

Het aantal inspecties blijkt veel hoger te liggen dan het ministerie van binnenlandse veiligheid vorig jaar suggereerde. Dat repte toen van 1000 gevallen per jaar. Maar 6671 is wel een bescheiden fractie van alle mensen die de Amerikaanse grens passeren.