België wil volledig over op stemmachine

Dat meldt De Redactie, de nieuwsdienst van de Belgische publieke omroep VRT. De Belgische kiezers gaan gebruikmaken van apparatuur die na het elektronisch uitbrengen van de stem een printje produceert dat in de stembus wordt gedeponeerd. Deze ‘kassabon’ maakt een eventuele handmatige telling of hertelling mogelijk.

Redactie AG ConnectMeer van deze auteur

Luc Vanneste, directeur-generaal van het Belgische ministerie van Binnenlandse Zaken, verwacht dat een prototype van het nieuwe systeem begin 2011 klaar is. Dan begint een testfase met 50.000 deelnemers in een gesimuleerde verkiezing. “Wordt die goed bevonden, zijn we bijna [in 2012] en dan kan het uitgerold worden”, citeert de VRT Vanneste.

De genoemde planning betekent dat het elektronische stemsysteem in België klaar kan zijn voor de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezingen van 2012. Voorwaarde is wel dat de 3 gewesten (Vlaanderen, Wallonië en Brussel) investeren in de nieuwe apparatuur. In 2014 zouden alle Belgen elektronisch kunnen stemmen tijdens de federale en regionale verkiezingen.

België maakt overigens al vele jaren gebruik van elektronische stemapparatuur in een deel van de stembureaus. Bij de laatste verkiezingen voor Kamer en Senaat in juni stonden in 3900 van de 10.700 stembureaus in totaal 25.000 stemcomputers. De uitslagen van elke pc worden op diskette vastgelegd en na sluitingstijd in een centraal systeem ingevoerd. Nog altijd stemt 56 procent van de Belgen door middel van (met een watermerk beveiligd) papier.

De Nederlandse actiegroep ‘Wij vertrouwen stemcomputers niet’ ontketende in 2006 een actie tegen elektronisch stemmen omdat de beveiliging van de indertijd gebruikte systemen van Nedap en nieuwkomer Sdu niet waterdicht zou zijn. Staatssecretaris Ank Bijleveld (Binnenlandse Zaken) besloot najaar 2007 op advies van een onderzoekscommissie de bestaande generatie stemapparatuur af te keuren.

Eerder dit jaar zijn in Helmond en Wolfheze proeven genomen met nieuwe stemmachines van NEDAP die een afdruk van de uitgebrachte stem produceren. De fabrikant noemt dit 'papierstemmen'. Volgens de betrokken gemeenten en NEDAP zijn deze tests succesvol verlopen. De rijksoverheid heeft echter (nog) geen aanleiding gezien om het verbod op het gebruik van stemmachines terug te draaien. Beveiligingsexpert en voormalig hacker Rop Gonggrijp, oprichter van ‘Wij vertrouwen stemcomputers niet’, trok dit jaar ook de betrouwbaarheid van de nieuwe stemmachines met printer in twijfel.

Update: Navraag door het Belgische vakblad Datanews leert dat het nog lang geen uitgemaakte zaak is dat alle Belgen in 2014 elektronisch kunnen stemmen. De openbare aanbesteding van het project, die in september 2008 is begonnen, is nog niet afgerond. Er zijn volgens Datanews nog 3 van de oorspronkelijke 6 potentiële leveranciers in de race. Uit het drietal zal "in de komende weken of maanden" een definitieve keuze worden gemaakt.