Van stoommachine naar computer

Hij kraakte in WWII de Duitse Enigmacode met behulp van een machine, een voorloper van wat nu een computer is. Turing was openlijk over zijn homoseksualiteit en dat kwam hem na de oorlog duur te staan, met een veroordeling en zelfmoord. Hij werd maar 41 jaar. Na verontschuldigingen in 2009 door de Britse premier en een koninklijk pardon in 2013 is er nu dan het briefje van 50 pond als gebaar van erkenning en van zijn genie.

Wat niet iedereen weet is dat Alan Turing tijdens de Tweede Wereldoorlog naar de VS werd uitgezonden om te bepalen of de daar ontwikkelde gecrypte digitale telefoon (waar Roosevelt en Churchill mee communiceerden) wel echt veilig was om mee te communiceren.

Turing vond deze zogenaamde SIGSALY weliswaar veilig maar te groot (10 m^2), te zwaar (50.000 kg), te duur (1 miljoen dollar) en te omslachtig. Het werkte met zogenaamde one-pad encryptie, waarbij je ruwweg van het signaal iets geheims aftrekt, en het aan gene zijde weer optelt. Dat geheim stond op langspeelplaten die je maar één keer mocht gebruiken en die nadien werden verbrand om ontcijfering te verhoeden. Turing realiseerde zich dat je dat ook kon doen met elektronica.

Bedenk je even: een voorloper van de mobiele telefoon en dan meteen gecrypt

In het geheim bedacht hij daarom met luitenant Bayley een speech secrecy system, genaamd Delilah. Zij wisten met elektronica de zaak terug te brengen tot 3 kastjes die hetzelfde deden maar dan kleiner, lichter, goedkoper en slimmer. Turing en Bayley bedachten EncroChat avant la lettre. Bedenk je even: een voorloper van de mobiele telefoon en dan meteen gecrypt. Maar door zijn eigen succes met het kraken van de Enigma was de oorlog eerder over, en werd Delilah niet in productie genomen.

Ook daar is wat aan gedaan. John Harper is hoofd van het project om de machines van Turing uit oude versies, zijn rapporten, tekeningen et cetera te reconstrueren; zowel de codekraker (de 'Turing Bombe' geheten) als zijn Delilah, zeg maar de encrochatmachine. 

Delilah was de opmaat voor Turings volgende project, de ACE, de Automatic Computing Engine. En dat ding wordt elke dag nog gereïncarneerd. Hoog tijd dat de Britten van de stoommachine af gaan.