Uitfasering ISDN dwingt vóór eerste deadline al tot noodgrepen

De belangenvereniging Federatie Veilig Nederland (waaronder particuliere alarmcentrales) en de op zorg gerichte brancheorganisaties WDTM (zorgtechnologie, e-health en zorginnovatie) hebben al hun zorgen geuit over het aankomende einde van ISDN. De eerstkomende deadline is volgens deze twee organisaties veel te krap, wat mede komt door de aanhoudende coronapandemie. Vóór het opduiken van COVID-19 heeft de Federatie Veilig Nederland al openlijk bezwaar gemaakt.

Geen tijdige migratie

Een aantal leden van de federatie én van WDTM heeft aangegeven dat ze niet in staat zijn om tijdig een migratie te realiseren naar een nieuwe oplossing voor enkele tienduizenden van hun klanten. Naar aanleiding hiervan heeft VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski vragen gesteld over mogelijke onveilige situaties. Dit vanwege de mogelijkheid van minder betrouwbare bereikbaarheid van particuliere alarmcentrales (PACS’s) en van zorgcentrales.

Het verlaten van de vroege digitale dataverbinding ISDN (integrated services digital network) is in de zomer van 2018 al aangekondigd, voor de variant ISDN30. Aanbieder KPN heeft ruim een jaar eerder al het einde voor ISDN1/2 aangekondigd. Toen is gesteld dat het bedrijf de dienstverlening voor ISDN15/20/30 vooralsnog zou continueren, en dat het die "tenminste tot 1 januari 2021 blijft ondersteunen".

'Onvermijdelijk, niet tegen te houden'

In de beantwoording van de Kamervragen nu geeft demissionair staatssecretaris Mona Keijzer aan dat "uitfasering van diensten die aan het einde van hun levensduur zijn onvermijdelijk is" en dat dat ook niet tegenhouden kan worden. Ze stipt aan dat het aantal gebruikers van deze traditionele diensten al jaren gestaag afneemt. Dit "door de opkomst van digitale alternatieven zoals Voice over IP, hoogwaardige IP-breedbanddiensten en gebruik van mobiele telefonie", aldus de demissionaire bewindsvrouw van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK).

Keijzer somt hierbij uitdagingen voor de aanbieders op. "Ook is het onderhouden van verouderde technieken en bijbehorende diensten ingewikkeld, benodigde onderdelen van de apparatuur worden schaarser en maatwerkoplossingen bij de klant om de levensduur te rekken vergroten de kans op storingen. Ik vind het een logische en goede ontwikkeling dat de overstap naar hoogwaardigere technieken gemaakt wordt. Dit is in het belang van zowel de telecomaanbieder als de eindgebruiker. Oude technieken in de lucht houden voor een sterk afgenomen aantal klanten past daar niet bij."

ISDN-afnemers

De afnemers staan echter voor uitfasering waarbij twee deadlines gelden: 1 oktober 2021 en 1 april 2022. Laatstgenoemde wordt door KPN gehanteerd, wat uitstel van een half jaar is voor de oorspronkelijke datum voor uitfasering van ISDN30. Het telecomconcern heeft namelijk geconstateerd dat niet alle ISDN-klanten vóór 1 oktober zijn gemigreerd naar een alternatieve dienst. Telecomaanbieder Tele2 kampt met eenzelfde probleem, maar gaat over tot 'noodmaatregelen'.

De KPN-concurrent heeft maatregelen getroffen in het eigen netwerk "die ervoor zorgen dat bij het overgrote deel van de klanten de verbinding niet wegvalt", zo meldt demissionair staatssecretaris Keijzer. Door deze aanpassingen wordt het oude ISDN-signaal omgezet naar een IP-signaal, legt ze uit. "Omdat het hier gaat om verbindingen van zorg- en alarmcentrales is het uiteraard zeer onwenselijk als er een verbinding tijdelijk buiten werking is na 1 oktober 2021. In goed overleg met de zorg- en alarmcentrales wordt er daarom door Tele2 nu volop getest om problemen tijdig te kunnen vaststellen en oplossen".

Vangnetoplossing

Daarnaast "wordt gekeken of de nodige aanpassingen op locatie of migratie naar een moderne dienst zo snel mogelijk kunnen plaatsvinden". Dit moet "hopelijk voor 1 oktober 2021 en anders zeker voor 1 april 2022" gebeuren. Aanvullend biedt KPN op verzoek van Tele2 een tijdelijke vangnetoplossing, die tot uiterlijk de tweede deadline wordt aangeboden. Deze noodoplossing is voor onvoorziene problemen die mogelijk optreden na de eerste deadline als Tele2 z'n 'conversie' heeft ingevoerd.

Hierbij wordt teruggegrepen op de oude telefonietechnologie van time-division multiplexing (TDM) waarmee netwerken van verschillende aanbieders aan elkaar zijn te koppelen. Modernere  interconnectie op basis van IP (Internet Protocol) is tegenwoordig de norm, maar voor de ISDN-noodgreep kan TDM weer opnieuw worden geactiveerd. Als er problemen zijn dus bij de uitfasering.

"De Autoriteit Consument en Markt (ACM), die KPN eind vorig jaar toestemming heeft verleend om de TDM-interconnectie uit te faseren, heeft KPN toestemming gegeven om in deze gevallen de TDM-interconnectie tijdelijk weer te activeren", merkt Keijzer op. "Tele2 heeft de zorg- en alarmcentrales hierover op 20 augustus jongstleden. geïnformeerd." Zij belooft om samen met de ACM hierbij de vinger aan de pols te houden.