Toezichthouder voorkomt ‘bulkhack’ inlichtingendiensten

De toezichthouder legt in het jaarverslag uit dat het in dit geval ging om een zogeheten ‘bulkhack’, waarmee veel informatie in één keer wordt verzameld. Dit kan bijvoorbeeld door een beroep te doen op de wet die vooral onder tegenstanders door het leven gaat als de 'sleepwet'.

Volgens de TIB was er in dit bijzondere geval sprake van een 'bulkhack' op een bedrijf, waardoor de inlichtingendienst gegevens van miljoenen personen binnen zou halen. De Toetsingscommissie heeft dit specifieke verzoek als onrechtmatig bestempeld vanwege "gebreken in de motivering van de proportionaliteit en/of de subsidiariteit van de inzet van de bevoegdheid".

Onrechtmatig

In het jaarverslag licht de Toetsingscommissie toe: "De belangrijkste redenen om verzoeken als onrechtmatig te beoordelen waren gebreken in de (motivering van de) proportionaliteit en/of de subsidiariteit van de inzet van de bevoegdheid. Dit wordt in het jaarverslag geïllustreerd aan de hand van een ‘bulkhack’ op een bedrijf die als onrechtmatig is beoordeeld, omdat de noodzaak onvoldoende onderbouwd was om het ongericht verwerven van de gegevens van miljoenen personen te rechtvaardigen (proportionaliteit). Ook was het in dat geval mogelijk de gegevens individueel op te vragen (subsidiariteit)." Om welk bedrijf het hierbij ging, is niet bekend.

De TIB verklaart verder: "De TIB heeft ook verzoeken met betrekking tot een nieuwe bevoegdheid van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten getoetst: de onderzoeksopdrachtgerichte (OOG) interceptie op de kabel. De TIB heeft in eerste instantie geoordeeld dat de verzochte inzet niet proportioneel en niet zo gericht mogelijk was en daarom de door de ministers verleende toestemmingen als onrechtmatig beoordeeld. Vervolgens zijn nieuwe verzoeken ingediend om deze bevoegdheid in te zetten. De reikwijdte van de inzet is daarin beperkt. Deze verzoeken zijn door de TIB geclausuleerd als rechtmatig beoordeeld."

TIB

De Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheid is in september 2017 in het leven geroepen om de inzet van een aantal bijzondere bevoegdheden, zoals een bulkhack' van inlichtingendiensten (AIVD en MIVD) te toetsen op rechtmatigheid. Sinds april is de commissie daadwerkelijk operationeel.