Consumentenbond bereidt massaclaim tegen Google voor

Het probleem zit hem volgens de Consumentenbond in de manier waarop Google zonder toestemming persoonlijke gegevens van gebruikers verzamelt, verwerkt en gebruikt om daar geld mee te verdienen. Via onder meer Search, Chrome, Gmail, YouTube en Android-telefoons worden bijvoorbeeld locatiegegevens en data over online activiteiten verzameld, "zelfs wanneer gebruikers de instellingen zodanig hebben aangepast dat daaruit blijkt dat zij deze informatie niet willen delen".

Daarnaast gebruikt Google volgens de twee organisaties zogenaamde 'dark patterns'. Dit zijn ontwerptechnieken waarmee gebruikers gemanipuleerd worden om acties uit te voeren die ene negatief effect hebben op hun privacy. Het gaat dan bijvoorbeeld om het onbewust toegang geven tot bepaalde persoonsgegevens. 

"Google voegt de verzamelde gegevens samen en maakt daarmee diepgaande profielen van de levens van consumenten, en creëert hiermee producten en diensten die het verkoopt aan andere partijen. Ook geeft Google persoonsgegevens in strijd met de AVG door aan landen buiten Europa, waardoor Nederlandse consumenten worden blootgesteld aan het risico van surveillance door buitenlandse overheden", aldus de Consumentenbond. De Consumentenbond en Stichting Beschermen Privacybelangen stellen dan ook dat Google de Nederlandse en Europese privacy- en consumentenwetgeving schendt.

Schadevergoeding voor consumenten

De twee organisaties eisen van Google dat het zijn praktijken fundamenteel aanpast. Ook willen zij dat het bedrijf een schadevergoeding betaalt aan alle huidige en voormalige gebruikers van Google die vanaf 1 maart 2012 een product of dienst van Google hebben gebruikt en in Nederland wonen. Wie in aanmerking wil komen voor een schadevergoeding, kan zich aanmelden. 

"De overtredingen zijn op zichzelf al ernstig, maar de schaal waarop ze plaatsvonden en nog steeds plaatsvinden, maakt ze nog erger. Vrijwel iedereen in Nederland wordt erdoor geraakt", aldus Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond. "We moeten met elkaar een vuist maken en laten zien dat we dit soort misdragingen niet langer pikken." Verandert Google zijn praktijken niet zelf, dan stappen de beide organisaties dus naar de rechter. De zaak wordt gefinancierd door Lieff Cabraser Heimann & Bernstein.  

Google laat tegenover AG Connect weten de privacyklachten zeer serieus te nemen. "We hebben in september 2022 de stichting waaraan de Consumentenbond zich nu heeft verbonden om meer details gevraagd, maar helaas geen reactie gehad", aldus het bedrijf in een reactie.

Eerdere massaclaim geslaagd

Het is niet voor het eerst dat de Consumentenbond een rechtszaak tegen een techbedrijf start voor Nederlandse consumenten. Eerder startte de organisatie al zaken tegen Facebook en TikTok.

Afgelopen maart bepaalde de rechter dat Facebook de wet overtreden heeft met zijn verwerking van Nederlandse persoonsgegevens. Die persoonsgegevens werden zonder toestemming gebruikt voor advertentiedoeleinden, wat volgens de wet in dit geval niet mag. Facebook-moederbedrijf Meta liet destijds weten in hoger beroep te gaan tegen bepaalde punten in de zaak.