'Niveau internetvaardigheden zorgwekkend'

Van Deursen keek in zijn onderzoek onder meer naar de verschillen in internetvaardigheden tussen jong en oud. In totaal moesten 300 proefpersonen taken op internet uitvoeren, zoals een PDF bestand opslaan, navigeren in verschillende webdesigns, een sterrenrestaurant in Amsterdam opzoeken, en uitvinden hoe je het goedkoopst naar Amsterdam kunt reizen, met de trein of met de auto. Tijdens de taken werden alle schermacties van de proefpersonen opgeslagen.

Zorgwekkend niveau
Op basis van zijn onderzoek concludeert Van Deursen dat het niveau van de internetvaardigheden van veel Nederlanders zorgwekkend is. “Bij relatief eenvoudige taken maakten deelnemers veel fouten. Zo hebben veel mensen moeite met het kiezen van de juiste zoekwoorden en werd gevonden informatie in meer dan 90 procent van de gevallen niet geëvalueerd. Proefpersonen gebruikten bijvoorbeeld informatie van spreekbeurt.nl, een site voor scholieren, als ze informatie over de rijksoverheid zochten.”

Uit het onderzoek komt naar voren dat het bij ouderen vooral schort aan technische vaardigheden, zoals het bedienen van internetbrowsers en zoekmachines en het navigeren op het internet. Veel gemaakte fouten zijn het aan elkaar typen van zoekwoorden, het intypen van zoekwoorden in de menubalk en het verliezen van het overzicht als iets in een nieuw venster opent.

Grote verschillen tussen hoog- en laagopgeleiden
Bij jongeren blijven juist de inhoudelijk gerelateerde vaardigheden, zoals het zoeken naar informatie en hoe je bepaalde voordelen uit internetgebruik kunt halen, achter op die van de ouderen. Dit uit zich onder andere in veel te algemene zoekwoorden en een te sterke focus op het eerste zoekresultaat. Verrassende conclusie is dat ouderen die de techniek van internetten beheersen, inhoudelijk hun weg beter vinden dan jongeren. De grootste verschillen bij alle soorten vaardigheden zijn echter waar te nemen tussen lager- en hoger opgeleiden.

Van Deursen promoveert op 17 december aan de faculteit Gedragswetenschappen. Het onderzoek is financieel mede mogelijk gemaakt door de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (ELI) en ECP-EPN.