Met De Graaf op weg naar e-overheid

Twaalf punten-plan "Er is behoefte aan gemeenschappelijke infrastructurele voorzieningen," zegt Harry van Zon, directeur Innovatie- en Informatiebeleid Openbare Sector bij Binnenlandse Zaken. Het voorbeeld van de manifestgroep, die in informeel verband de handen uit de mouwen steekt, heeft het rijk gekopieerd in de Coördinatiegroep Elektronische Dienstverlening en Identificatie (CEDI), waar departementale topambtenaren streven naar ‘wat structuur’, zoals Van Zon zegt. En het beraad van secretarissen-generaal, ook informeel, heeft een ’12 puntenplan’ vastgesteld. Verder noemt Van Zon de superpilots, die oplopen tegen het gemis aan infrastructurele voorzieningen, zoals authenticatie. Hij wil maar zeggen dat er een breed besef heerst dat de schouders er gezamenlijk onder moeten. Waaronder? De notitie van De Graaf, waarmee de ministerraad vorige week instemde en die nu naar de Kamer gaat, noemt zeven noodzakelijkheden. Aan elektronische toegang is met productencatalogi al veel gedaan. Omdat iedereen zich profileren wil, moet niet alles achter één homepage. Daar zit enige spanning, want de burger moet wel met een paar muisklikken op de juiste plek kunnen komen. Voor authenticatie is veel inspanning gestoken in PKI, maar het hoge beveiligingspeil betekent een dito invoeringsdrempel. Nu komt er, met drie beveiligingsniveaus, een Overheidstoegangsvoorziening. Loginnaam en wachtwoord (NAV) is het laagste. BZK bekijkt voor het middenniveau samenwerking met banken. "De filosofie is dat we niet eerst een blauwdruk maken van hoe het er over tien jaar uitziet, maar stappen zetten die nu mogelijk zijn. Een groeimodel. Als authenticatiemiddel denken we ook aan instrumenten die bij internetbankieren worden gebruikt. Dan log je in bij de bank, waar de authenticatie plaatsvindt, waarna je doorklikt naar de overheidssite." Beheer Als er voorzieningen gebouwd worden, volgt onmiddellijk de vraag hoe het beheer geregeld moet worden. NAV is een branchevreemde activiteit van het Bureau Keteninformatisering Werk en Inkomen, dat vóór juli wilde weten waar het zijn product kwijt kan. Dat is de Belastingdienst geworden. Althans voorlopig, want ook het beheer wordt nog integraal beschouwd: er valt méér te beheren. Het Overheidstransactieportaal van EZ, ICT-standaarden, voortbrengselen van ICTU (zoals Overheid.nl) en RINIS (uitwisselingsorganisatie in het ‘werk en inkomen’-domein, afkomstig uit dezelfde koker als de NAV). "We bekijken dat samen, want voor burgers is het allemaal één overheid," zegt Van Zon, die voorts de landelijke voorzieningen die nodig zijn voor gegevensuitwisseling binnen het stelsel van basisregistraties, wil meenemen. "En verder is er nog BPR, dat ook activiteiten voor gemeenten verricht." Staat het beheer van de GBA (immers ook een infrastructurele voorziening) door het nogal eens bekritiseerde agentschap ter discussie? Van Zon: "Bij het onderzoek betrekken we alle relevante partijen. Ook BPR is geïnteresseerd in een gemeenschappelijke beheerorganisatie." Unieke nummers voor personen zijn met de recente Kamerbrief over invoering van het Burger Service Nummer dichterbij gekomen. Onder invloed van Kamermoties moet dit BSN er begin 2006 zijn, een jaar eerder dan eerst gepland. Dat hangt ook samen met het Zorg Informatie Nummer (ZIN), waarvan de invoering al fors op streek is. Vrijblijvend Op de site van ‘Andere Overheid’ noemt Udo Groen, voorman van de manifestgroep, de BSN-aanpak ‘vrijblijvend’ omdat afzonderlijke ministers het moeten invoeren. Van Zon: "In het sofidomein is het BSN sofinummer, in het onderwijs het onderwijsnummer, in de zorgsector ZIN. Steeds onder sectorale regimes. Maar met de overkoepelende beheerorganisatie krijg je niet steeds andere nummers; er komt één nummerstelsel. Dat is niet vrijblijvend." Een nummer voor bedrijven (BTW-, KvK-nummer?) moet nog worden gekozen. Balans Het project Stroomlijning Basisgegevens, dat in 2002 werd afgesloten, krijgt binnenkort een vervolg, om het stelsel van basisregistraties te realiseren. Mogelijk komen er (UWV-polisadministratie, Basisregistratie Inkomens, voertuigen) nog enkele bij de zes, waartoe al was besloten. Op de vraag van de Kamer naar één elektronische ID-kaart reageerde De Graaf in februari al gereserveerd. Er zijn nu enige invoeringsscenario’s verkend. "Het probleem is de balans tussen introductie van de kaart en de ontwikkeling van diensten. Eén chipkaart landelijk uitrollen is een dure zaak. We gaan nu eerst de scenario’s bekijken op hun consequenties, waaronder de kosten." Tenslotte wordt gewerkt aan de inrichting van een breedbandnetwerk tussen overheden. "We denken aan het delen van snelle verbindingen. Daarbij hoort ook de vraag naar het uitbesteden van diensten op diverse netwerklagen." Van Zon kan er enthousiast over praten, al zegt hij erbij dat het ‘op zich niet veel nieuws’ is. Wel nieuw is volgens hem dat intensief is gesproken met gemeenten, provincies en uitvoeringsorganisaties en breed commitment is verworven. De werktitel voor de notitie was: ‘De elektronische overheid’, maar gezien het agenda-karakter komt daar waarschijnlijk ‘Op weg naar’ voor. Wie bedenkt dat Roger van Boxtels ‘Actieprogramma Elektronische Overheid’ als datum 18 december 1998 draagt, weet dat De Graaf de stappen waarmee hij nu op weg wil, niet overhaast zet. Vorige week stemde de ministerraad in met de notitie van Thom de Graaf over e-overheid. foto: hollandse hoogte/ michael kooren _