’Alles wat kan worden geautomatiseerd, wordt geautomatiseerd’

„Maar ja, die ’new economy’ heeft een tijdlang de publiciteit mee gehad. En het zag er ook allemaal imponerend uit, zoals het ook mogelijk is om een website heel wat te laten lijken. Maar het gaat uiteindelijk om het rendement. Het publiek was misschien ook wel naïef, om er zo in mee te gaan. En nu de berichten wat minder worden is het publiek sceptisch geworden. Alsof we zo’n beetje zijn uitgeautomatiseerd. Maar ik zit al een tijdje in dit vak, ik heb het een en ander zien gebeuren, en ik zeg dat we pas begínnen! De wereld zal zeer ingrijpend veranderen. Niet morgen al, en misschien zelfs niet op korte termijn. Maar het gaat gebeuren. Ik mag graag een variant op de wet van Murphy te berde brengen en mijn versie van die wet luidt: alles wat geautomatiseerd kàn worden zàl ook geautomatiseerd worden. Alles waar werk mee bespaard kan worden, of waar iemand winst in ziet. Laat ik u een voorbeeld geven. De krant. Die wordt ’s morgens in alle vroegte bij mij thuis bezorgd. Daarvoor moet iemand door weer en wind op pad. En dat terwijl er een glasvezelnet ligt, zodat al die informatie bij mij kan worden aangeleverd zonder dat iemand op de fiets hoeft te klimmen. Ik kan zelfs een krant op maat bestellen, want ik kan opgeven in welk type informatie ik speciaal geïnteresseerd ben. En het hoeft heus niet vanaf een beeldscherm gelezen te worden. Ik kan die krant gewoon afdrukken op mijn printer. Of beter nog: dat kan geheel automatisch gebeuren, vlak voordat ik opsta. En helemaal in de vormgeving van een gewóne krant. En neem het besturen van een auto. Dat is een ingewikkeld en riskant proces, dat helemaal aan de mens wordt overgelaten. En de mens is niet altijd in dezelfde conditie. Je wordt moe, je kunt een glaasje op hebben, je voelt je niet lekker, je kunt afgeleid worden, noem maar op. Allemaal omstandigheden die je met een computer kunt omzeilen. Het zou toch een zegen zijn als je aan de auto zelf kunt overlaten om de afstand tot een voorligger of de vangrail te bepalen, of de juiste afslag te nemen. Ik noem nog een ander voorbeeld uit het dagelijkse leven. Kijk eens naar het distributieproces van levensmiddelen, of laten we zeggen een pak koffie. Dat wordt ergens geproduceerd en daarna ingepakt, in een vrachtwagen geladen, vervoerd naar een centraal magazijn en uitgeladen. Na een tijdje wordt datzelfde pak koffie weer ingeladen, getransporteerd en afgeleverd op een verkooppunt. Daar gaat het een opslagplaats in, totdat het aan de beurt is voor een plaats op een schap. Vandaar wordt het door de klant gepakt, in een karretje of mandje naar de kassa gebracht, betaald, in de boodschappentas gedaan, in de kofferbak van de auto gelegd, vervoerd, weer te voorschijn gehaald en in huis gebracht. Uiteindelijk komt dat pak koffie dan in de keukenkast terecht. Als je die hele gang van zaken bekijkt kun je constateren dat er veel handelingen en verplaatsingen mee gemoeid zijn en dat er kostbare ruimte in beslag wordt genomen. Het is zo inefficiënt als ’t maar kan. Om nog maar te zwijgen van het feit dat niet iedereen boodschappen doen leuk vindt. Dat hele proces kan geautomatiseerd worden. Stel je eens voor dat je je boodschappenlijstje thuis, of per mobiele telefoon, via Internet aan de leverancier kunt doorgeven. Die koffie bijvoorbeeld zou vervolgens geheel automatisch kunnen worden vergaard, gewogen, ingepakt, gefactureerd, afgehaald en bezorgd. Ook de betaling kan helemaal via Internet lopen. Wel zijn er enorme investeringen nodig om zulke processen te automatiseren en de financiën moeten natuurlijk beschikbaar zijn, maar die investeringen worden daarna vanzelf terugverdiend doordat veel handelingen en verplaatsingen niet meer nodig zijn. En je spaart inpakkers, vakkenvullers en caissières uit.” Het sceptische publiek zal natuurlijk tegenwerpen dat zulke reusachtige inspanningen niet in één keer slagen. Daar zijn voorbeelden van. „Dat is waar”, zegt Rusting. „Het zal heus nog wel eens anders gaan of langer duren dan in de bedoeling ligt. Maar laten we wel wezen, de ICT staat ook nog in de kinderschoenen. Hoe lang zijn we er nu mee bezig? Enkele decennia. En Internet is pas sinds een paar jaar een factor. Het moet allemaal nog groeien en professioneler worden. Niet elk bedrijf kan het aan. De uitvoering zal vooral moeten komen van bedrijven als het mijne, met vele jaren ervaring op automatiseringsgebied, èn het vermogen om ingewikkelde automatiseringstrajecten te besturen. Ik zie wat dat betreft een gouden toekomst.” Als alles geautomatiseerd wordt wat geautomatiseerd kàn worden denkt dat sceptische publiek van zo-even misschien ook nog wel, dat het aanzien van de wereld er niet vrolijker op zal worden. „Ik weet ook niet of ik daar zelf nu zo reikhalzend naar uit moet kijken”, zegt Rusting. „Ik heb ook zo mijn twijfels. Dat de wereld dramatisch zal veranderen staat vast. Maar op mijn leeftijd mag ik aannemen dat ik het niet allemaal meer mee zal maken.” Tom Rusting: „De wereld zal zeer ingrijpend veranderen. Niet morgen al, en misschien zelfs niet op korte termijn. Maar het gaat gebeuren.foto: nfp/pieter magielsen