9 tips om AI duurzaam in te zetten: van infrastructuur tot software

Artificiële intelligentie is zo populair geworden dat het vanuit duurzaamheidsperspectief inmiddels problematisch wordt. Tot voor kort leek alles digitaal doen een milieuvriendelijke optie, maar inmiddels zijn we ons bewust dat al die kunstmatige intelligentie energie vreet. De opdracht om een lamp uit te doen via een digitale thuisassistent zoals Siri, Google Assistant of Alexa verbruikt evenveel energie als wanneer je de lamp een uur zou laten branden. Deze buitensporige relatie tussen het inzetten van AI en de ecologische impact dwingt ons na te denken over hoe we AI verder willen trainen en hoe we AI kunnen gebruiken zonder onze aarde te veel te belasten.

I Duurzame infrastructuur 

We beginnen bij de bron: AI-aanvragen worden verwerkt via servers in datacenters. Dat kost energie. En die behoefte aan energie groeit gestaag: van 0.9-1.3% van het wereldwijde energieverbruik in 2020 tot een geschatte 13% in 2030. Deze stijging komt met name door het toenemende gebruik van cloud computing, kunstmatige intelligentie en het internet der dingen (IoT). Behalve energieverbruik veroorzaakt dit ook meer CO2-uitstoot. Als we kijken naar de techsector in zijn geheel, dan zijn deze nu al verantwoordelijk voor 4.2% van Europese CO2-uitstoot. Dat is ongeveer evenveel als de uitstoot van de luchtvaart.

Datacenters zijn bewust bezig met energieverbruik en CO2-uitstoot. Maar het ene datacenter is het andere niet. Daarom is de keuze voor een datacenter essentieel voor je impact op het milieu als bedrijf.

Tip 1. Kies voor een milieuvriendelijk datacenter

Datacenters die investeren in energie-efficiënte apparatuur en innovatieve koelingssystemen of hergebruik van restwarmte, hebben aanzienlijk minder fossiele brandstoffen nodig en stoten minder CO2 uit.

Tip 2: Let op groene energiebronnen

In onze checklist voor het kiezen van een duurzame cloudprovider, noemen we deze al. Het overstappen op hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne- of windenergie, kan de milieu-impact van AI-infrastructuren aanzienlijk verminderen. Check dus welke energiebronnen je cloudprovider/datacenter gebruikt. En natuurlijk geldt dit ook voor de energie die je gebruikt voor de apparatuur op je eigen locatie.

Tip 3: Maak gebruik van servervirtualisatie en consolidatie

Door servers te consolideren en virtualisatie-technologie in te zetten, kun je het energieverbruik van je fysieke infrastructuur efficiënter maken. Door servers te delen kun je bovendien kosten besparen. Win – win!

II Duurzame ontwikkeling van AI-applicaties

Ook op het niveau van applicaties is winst te behalen qua duurzaamheid. We geven drie tips die impact maken en waar je wellicht nog niet aan had gedacht.

Tip 4 Evalueer je gegevensbeheer en -verwerking

Hoe applicaties gegevens verwerken, maar ook opslaan, kan enorm verschillen. Evalueer hoe jullie applicaties dat doen en bekijk of je (nog meer) efficiënte gegevensverwerkingstechnieken, zoals compressie en deduplicatie, kunt toepassen hierin. Daarmee beperk je niet alleen energie tijdens de verwerking. Ook je opslagbehoefte wordt minder en vereist dus minder serveruimte (en daarmee energie). 

Tip 5 Optimaliseer je AI-modellen

Maken jullie intern gebruik van specifieke AI-modellen dan kun je kijken of je deze kunt (her)ontwikkelen zodat ze minder rekenkracht en gegevens nodig hebben. Daarmee verminder je de hardware-vereisten en optimaliseer je het energieverbruik. 

Tip 6 Voer actief levenscyclusbeheer op je AI-software

Door je AI-software regelmatig te updaten, verminder je niet alleen beveiligingsrisico’s. Het zorgt ook voor betere prestaties van de software en minder energieverbruik. Dit geldt overigens voor al je software. Oudere software kan meer rekenkracht – en dus energie – vereisen. Cloud native is vaak efficiënter, mits je deze natuurlijk ook steeds up-to-date houdt. 

III Bewustwording van AI-gebruik

AI is simpelweg niet meer weg te denken, maar de ontwikkeling gaat zo snel dat we nog geen tijd hebben gehad om na te denken over de consequenties. Door intern te praten over het gebruik van AI vergroot je het bewustzijn over de impact op het milieu. Je kunt gezamenlijk afspraken maken over waarvoor en wanneer AI wordt gebruikt. Zo neem je als organisatie je verantwoordelijkheid.

Tip 7 Maak afspraken over verantwoord gebruik van AI

Brainstorm intern wanneer AI functioneel is voor jullie. Welke AI-software willen jullie implementeren die daadwerkelijk bijdraagt aan de bedrijfsvoering? Stel aan de hand daarvan ethische richtlijnen op en deel best practices die bij het ontwerpen en inzetten van AI-systemen de negatieve impact op mens en milieu minimaliseren. Deze hoeven niet direct in beton gegoten te zijn. Het is een leerproces en dus goed om de richtlijnen en best practices regelmatig te evalueren. Maak het voor werknemers makkelijk om input te leveren over AI-gebruik voor hun dagelijkse werkzaamheden.

Tip 8 Monitor regelmatig AI-toepassingen en -gebruik

Als input voor deze richtlijnen is het nuttig om de AI-toepassingen en het -gebruik te monitoren. Voor welke werkzaamheden wordt AI gebruikt? Wat levert dit op? Zo kun je inefficiënties identificeren en deze opheffen. Ook dit is weer een continu proces omdat AI zich voorlopig nog wel blijft ontwikkelen. Bovendien leren werknemers steeds meer over AI en hoe ze deze kunnen toepassen in hun werk. Ook hun werkwijze verandert.

Tip 9 Recycle hardware

Hoewel dit niet direct gerelateerd is aan AI, is het afval van hardware een groeiend probleem. Als het huidige groeitempo doorzet, dan zal deze e-waste in 2050 meer dan verdubbeld zijn naar 120 miljoen ton. Nog maar een klein deel (17,4% in 2019) van afgedankte hardware wordt ingezameld en gerecycled. Dat is schadelijk omdat de productie bijdraagt aan de klimaatverandering, schaarse grondstoffen zoals koper onnodig verloren gaan en er bovendien giftige stoffen inzitten, zoals kwik en Cfk’s. Op de juiste manier recyclen of hergebruiken van je hardware draagt dus bij aan minder afval, minder CO2-uitstoot en minder gevaarlijke stoffen in de natuur. 
‍

Hoe willen jullie omgaan met AI?

In deze blog hebben we je concrete tips gegeven hoe je als organisatie zelf je verantwoordelijkheid kunt nemen om een zo laag mogelijke voetprint te creëren met AI. Als je later niet aan je kleinkinderen wilt uitleggen dat AI je is overkomen, dan is dit het moment om actief na te denken hoe je hier als bedrijf mee om wilt gaan. Kies voor een holistische benadering en kijk op alle niveaus – van infrastructuur tot software tot gedrag en bewustwording - waar je de belasting voor het milieu kunt verminderen.

Wil je bewust een keuze maken voor een groene cloudprovider?
Door te kiezen voor Leafcloud kies je voor een duurzame cloud oplossing en daarnaast houd je ook je bedrijfs- en klantdata op Nederlandse bodem.

Als je meer wilt weten over ons unieke groene concept, lees dan hier verder.