Overheid remt onderzoek naar risico straling GSM

De aanbieders van telecomnetwerken en de producenten van telefoons verenigd in de V-ICTN hebben een voorstel ingediend bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat voor de oprichting van een gezamenlijk onderzoeksplatform, dat de behoefte aan nieuw onderzoek verder in kaart brengt. Aan dat platform wil V-ICTN een fonds koppelen voor financiering van het onderzoek, waar zowel overheid als bedrijfsleven geld in storten. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat staat positief tegenover het initiatief, maar wil dat de ministeries van VROM en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) meebetalen aan het fonds. „Met name VWS is erg terughoudend. Men legt de prioriteiten bij het wegwerken van wachtlijsten en verbetering van de kwaliteit van de zorg,” concludeert Van Rongen die voor de voortgang van het onderzoek afhankelijk is van de beslissing van de ministeries. Klachten Twee onderzoeken kunnen wat de Gezondheidsraad betreft zo beginnen. Samen met de afdeling Radiologie van het Academisch Ziekenhuis Utrecht wil TNO mensen onderzoeken die bij de Stichting Meldpuntennetwerk Gezondheid en Milieu hebben geklaagd over gezondheidsproblemen die zij toeschrijven aan het gebruik van GSM-telefoons of de nabijheid van basisstations. TNO wil bij deze mensen kijken of de klachten van deze mensen zich onder gecontroleerde omstandigheden ook voordoen. Een tweede onderzoeksvoorstel richt zich op de invloed van GSM-straling op de hersenen. In 1998 onderzochten TNO-Fel en Azu al de opwarming van de hersenen onder invloed van de elektromagnetische straling die van een mobiele telefoon afkomt. In een vervolgstudie willen de onderzoekers kijken naar andere mogelijke effecten zoals geheugenverlies. Advies Van Rongen gaat namens de Gezondheidsraad de ministeries dringend adviseren bij te dragen aan het onderzoeksfonds. „Als we moeten wachten op de nieuwe begrotingsonderhandelingen, komt het onderzoek niet voor het eind van het jaar van de grond. Wij willen zo spoedig mogelijk beginnen.” Rob van den Hoven van Genderen van de V-ICTN lobbyt eveneens regelmatig bij de ministeries om het onderzoeksplatform van de grond te krijgen. De nieuwe organisatie zou een belangrijke rol moeten spelen bij het begrijpelijk maken van de uitkomsten van de vele onderzoeken die op de wereld worden gedaan. Hij hecht minder dan de Gezondheidsraad aan de uitvoering van onderzoek in Nederland. „Dit probleem moet je in internationaal perspectief zien. Telecomaanbieders en telefoonproducenten zijn multinationale ondernemingen die niets hebben aan een kleinschalig onderzoek in een land.” Hij pleit voor het onderzoeksplatform om de hiaten in de kennis in kaart te brengen. „Vervolgens moeten we eerst kijken of het onderzoek in internationaal verband kan worden gedaan. Pas als er een specifiek Nederlandse vraagstelling overblijft, moet in Nederland een eigen onderzoek plaatsvinden. Het is natuurlijk wel een goede zaak als Nederlandse onderzoeksinstituten meedoen aan internationaal opgezette studies.” Onderzoek naar gezondheidsrisico’s van GSM-straling moet altijd gefinancierd worden door zowel het bedrijfsleven als de overheid, vindt Van den Hoven. „Te allen tijde moet de indruk worden vermeden dat het onderzoek niet objectief is doordat de telecomindustrie het volledig betaalde. De industrie is hard bezig met dit probleem, dat zou de overheid ook moeten doen.” Het ministerie van VWS speelt de bal terug. „VWS wacht het advies van de Gezondheidsraad af. Voorts heeft VWS samen met Vrom en V&W aan TNO gevraagd, onderzoek te doen naar GSM-basisstations.” Onrust Dat nog veel onrust leeft onder de bevolking over de gevaren van GSM blijkt wel uit de reactie van Miep Verheuvel van de Stichting Meldpuntennetwerk Gezondheid en Milieu. Zij heeft weinig vertrouwen in de onderzoeken die op het programma staan. „Ik wil graag weten hoe mensen aan de klachten komen die ze bij ons melden. De Gezondheidsraad wil mensen in een laboratorium isoleren en aan wat straling blootstellen. Als de klachten dan niet onmiddellijk optreden concluderen de onderzoekers al snel dat de straling niet de boosdoener is”, vreest Verheuvel. „Maar wie zegt dat niet omstandigheden in de woning het effect van de straling verhogen. ” Pamflet Publicist Gerrit Teule verspreidde deze week een pamflet onder de media waarin hij claimt dat critici van het antennebeleid zoals de Stichting Natuur en Milieu en de Stichting Meldpuntennetwerk Gezondheid en Milieu niet serieus worden genomen bij het debat over het Nationaal antennebeleid. Ook meent hij dat de Nederlandse overheid ten opzichte van de ons omringende landen een jaar achter loopt met besluitvorming hierover. „Hier overheerst nog de euforie over de toepassingsmogelijkheden maar van een maatschappelijke discussie is geen sprake,” zegt Teule. De Gezondheidsraad negeert in zijn ogen volledig de uitkomsten van een internationale conferentie over het plaatsen van antennes die de Oostenrijkse regering vorige zomer in Salzburg hield. Daar werd geadviseerd de huidige maximale stralingsnorm met een factor honderd terug te brengen. Op 14 mei vergadert de Commissie voor Verkeer en Waterstaat van de Tweede Kamer over de antennebeleid.