Het wachten is op ruzie in de ruimte

Ofcom denkt dat er zonder nieuwe regels weinig speelruimte overblijft voor nieuwe spelers in die markt. Met de bouw van de netwerken van Starlink en OneWeb komen er al honderdduizenden satellieten in een lage baan om de aarde, zogeheten non-geostationary satellite orbit (NGSO) systems. Maar er zijn meer plannen voor vergelijkbare netwerken.

Omdat de satellieten bewegen ten opzichte van de aarde moeten aardse ontvangers ze gaan volgen in hun baan om de aarde. Dat is heel anders dan bij de huidige aanbieders van satellietcommunicatie die gebruik maken van geostationaire satellieten, dus met een vaste positie boven het aardoppervlak. 

Omdat er zoveel satellieten worden gelanceerd, is het te verwachten dat satellieten van twee of meer verschillende aanbieders in dezelfde lijn gezien vanaf de aarde terechtkomen, zogeheten in-line events. Dat levert zonder twijfel verstoring op in de up- en downlink van individuele klanten op aarde. Maar de moderne satellieten staan ook met elkaar en met de grondstations die voor de uplink van internet naar de satellieten zorgt in verbinding. Ook die verbindingen kunnen via inline events verstoord raken, met mogelijk verstoringen voor veel meer klanten tegelijk. Die verwachting uit Ofcom in een gisteren gepubliceerd rapport.

Gevolgen kunnen langdurig zijn

Vermoedelijk duren deze inline events slechts enkele seconden, maar ze kunnen wel langduriger verstoringen tot gevolg hebben wanneer de grondterminal opnieuw verbinding moet zoeken met de satelliet of wanneer door een repetitief karakter van de inline events een patroon van verstoringen ontstaat.

Ofcom maakt zich zorgen dat het wereldwijde systeem dat ooit door de VN-dochterorganisatie ITU (International Telecommunication Union) is opgezet, niet voldoet voor de nieuwe klasse van NGSO-satellieten. Vooral het dynamische karakter van de netwerken past niet goed bij het statische karakter van de afspraken die satellietexploitanten tot nog toe maakten in ITU-verband. Er zijn ook geen afspraken gemaakt tussen de operators hoe de gebruikersterminals van verschillende aanbieders reageren als ze van dezelfde band gebruik gaan maken. Daarmee kan de aanbieder die het eerst actief is, andere aanbieders dwarszitten door interferentie. Het resultaat is dat de concurrentie beperkt raakt.

Input voor nieuwe regels welkom

Ofcom wil daarom nieuwe regels die het probleem van interferentie minimaliseren en tegelijk de concurrentie stimuleren. Een van de regels zou een verplichte concurrentiecheck moeten zijn met betrekking tot technische randvoorwaarden. De toezichthouder houdt  een consultatieronde die eindigt op 20 september dit jaar.

Naast de reeds actieve netwerken van Starlink en OneWeb zijn er plannen voor vergelijkbare netwerken afkomstig van Amazon (Project Kuiper), Kepler en Telesat.