E-profeten zingen toontje lager

Blinde euforie Managers die geen internetstrategie hadden werden weggehoond als onverantwoordelijken die de toekomst van hun bedrijf in de waagschaal stelde. In de blinde euforie van toen beweerden ‘visionairs’ als Computer Associates-topman Charles Wang, dat er binnen twee jaar nog slechts twee soorten bedrijven zouden zijn: ‘Web companies and death companies’. Analisten, consultants, hard- en softwareaanbieders buitelden over elkaar heen om hun klanten duidelijk te maken dat ze moesten investeren in e- handel of anders de boot zouden missen. Het is allemaal anders gelopen, weten we inmiddels. “De kosten voor het opzetten van internetactiviteiten zijn sterk onderschat”, zegt Daniel O’Boyle Kelly van IDC. Het bereiken van wereldwijd verspreide afnemers is volgens hem veel moeilijker dan werd verondersteld. Geldschieters Daardoor vielen de kosten voor marketing veel hoger uit. Ook is er volgens hem onvoldoende aandacht geweest voor het realiseren van operationele winst. “De aandacht van het management ging vooral uit naar het aantrekken van geldschieters. Voor de dagelijkse bedrijfsvoering was in hun agenda geen plaats”, aldus O’Boyle Kelly. Desondanks blijft IDC optimistisch over de toekomst van e-business. De omzet in het B2C-segment zal de komende vijf jaar vertienvoudigen. Het totaal aan zakelijke transacties zal zelfs zeventien keer zo hoog worden. Expliciet betekent dit dat bedrijven in West-Europa over twee jaar voor 83 miljard dollar via internet verhandelen. Bij deze voorspellingen baseert IDC zich op zijn ‘e-business survey’, waarvoor de afgelopen maanden wereldwijd zo’n dertienduizend managers zijn ondervraagd, waarvan ruim vierduizend in Europa. Uit dit onderzoek blijkt dat vrijwel iedereen verwacht dat de handel via internet fors zal toenemen. Pim Bilderbeek, een van de vice-presidenten van IDC, wijst erop dat het met e-handel niet zo slecht is als het sentiment doet vermoeden. “Vorig jaar behaalden West-Europese bedrijven 2,5 procent van hun omzet via internet. Dit jaar is dat 3,8 procent. Dat duidt op een gezonde groei.” Radicale koerswijziging Toch is kritiek mogelijk op de voorspellingen van IDC. Het onderzoek werd gehouden in een periode van toenemende onzekerheid over de economie. Die onzekerheid leidt tot radicale koerswijzigingen bij bedrijven. Het Amerikaanse CIO Magazine schreef twee weken terug dat 80 procent van de IT-managers in Amerika op zijn internetprojecten moet bezuinigen. In februari dacht de helft van hen nog dat hun internetprojecten gewoon door zouden kunnen gaan. Metagroup meldt dat bedrijven gemiddeld 10 procent op hun IT-budgetten bezuinigen. Morgan Stanley Dean Witter ten slotte, stelt vast dat 70 procent van de CIO’s in februari nog dachten dat ze gevrijwaard zouden blijven van bezuinigingen. Drie maanden later blijkt dat zeven van de tien IT-managers toch bezuinigingen moeten doorvoeren. Hype IDC-directeur John Gantz verwijst naar de pc-industrie aan het begin van de jaren tachtig. Ook toen rezen fabrikanten als paddestoelen uit de grond en steeg de beurskoers van deze bedrijven naar grote hoogte. “Een jaar later was de hype over. Een aantal mensen meende dat het met de pc nooit meer iets zou worden. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 120 miljoen pc’s in gebruik.” Volgens Gantz zal e-handel zich op dezelfde manier ontwikkelen. In zijn visie zullen vooral de grote gevestigde bedrijven op termijn een groot deel van hun omzet via het web realiseren.