‘De hele backoffice draait op virtual servers’

Per locatie zijn de servers ongeveer 50 procent overgedimensioneerd. Op die manier moeten de diensten blijven werken, ook na een calamiteit. De data, inclusief de virtuele servers zelf, wordt steeds tussen beide locaties gekopieerd.
Op deze acht machines draait de hele backoffice, aldus Zwart. “Peoplesoft voor personeelszaken, Oracle-databases, CRM-software van Pivotal, internet, intranet en e-mail, alles doen we erop.”

Schoonmaak
Eenmaal bezig met de grote serverschoonmaak, ruimden de IT’ers ook een aantal servers op zonder deze te vervangen door virtuele servers. Hierbij werden applicaties naast elkaar gezet op onderbenutte servers. In totaal reduceerde het bedrijf het aantal fysieke servers van 193 naar 94. Een tweede reductieslag volgt, vertelt Zwart. “Uiteindelijk houden we zo’n vijftig fysieke servers over.”
Aanleiding was de noodzaak computeruitwijk in te richten. Daarmee wil het 3800 medewerkers tellende bedrijf vooral de documenten veiligstellen. Zwart: “Documentbeheer is van groot belang. Onze medewerkers moeten er snel bij kunnen. De tijden dat men wel even wilde wachten op documentatie, die zijn voorbij.”
Naast de servers die achterbleven in het datacenter in het eigen pand, beschikt het bedrijf over een tweede datacenter nabij Schiphol. Hier staat een volledige kopie van de infrastructuur in Amstelveen. “Ze draaien allebei productie. De dure hardeware staat niet niets te doen.”
Het zijn machines met ieder vier processoren en 20 GB geheugen. Het accountants- en adviesbureau draait er de 180 Windows-servers virtueel middels ESX Server van virtualisatiesoftwarefabrikant Vmware. Ook de opslag wordt gevirtualiseerd. Hiervoor zet het een IBM SAN in.
De adviseurs besparen om te beginnen op hardware en licenties. “Voorheen was het dogma: voor iedere nieuwe applicatie schaffen we een nieuwe server aan. Dat is hoe het op het Microsoft-platform werkt. Het serverpark blijft maar groeien. De beheerders zijn daaraan gewend. Het maakt het echter zeer lastig om te zien waar capaciteit over is.”
De virtualisatie scheelt daarnaast enorm op de kosten voor beveiliging, koeling, noodaggregaten en elektriciteit. En het scheelt kantoorruimte. “Kom je voor het eerst in de serverruimte: ‘Waar zijn al die racks gebleven?’ Er staan er echt nog maar een paar.” De IT-afdeling gaf de vrijgekomen kostbare kantoorruimte terug aan de consultants. Zwart: “We besparen 6 procent op de technische infrastructuur.” Interessanter noemt hij de verschillen in beheer.

Hoger opgeleid
Virtualisatie scheelt namelijk in aantallen automatiseerders. KPMG bracht het aantal systeembeheerders terug van 24 naar 6. Ontslagen vielen er niet; sommigen vertrokken uit zichzelf, voor anderen waren voldoende nieuwe klussen voorhanden, vertelt Zwart. “Die doen nu support bij klanten enzo.”
Degenen die bleven, zijn wél hoger opgeleid. “Fouten kunnen ernstiger zijn, bij het overzetten van een fysieke naar een virtuele server overzetten.”
Uit voorzorg haalde KPMG twee medewerkers binnen met kennis van virtualisatie. De andere vier werden bijgeschoold. “Onderschat het niet, een virtuele server is een heel andere omgeving. Automatiseerders met ervaring hiermee zijn lastig te vinden.”
KPMG verdiende de kosten voor de overstap sneller terug dan verwacht. De investeringen waren er niet in de geschatte 24 maar in 18 maanden tijd weer uit. “We veronderstelden een trage implementatie, waar meer beheer voor nodig zou zijn. Het ging allemaal veel sneller.”
De overzet naar de virtuele servers leverde wel een dag productieverlies op in de backoffice. “Het kopiëren duurde langer dan verwacht. We wisten dat er terabytes aan data over moesten, maar we hadden met het overzetten geen praktijkervaring.”
Negatieve reacties op die dag uitval waren er volgens Zwart niet. Hij haalt er zijn schouders over op: “De afdeling facturatie had een dag renteverlies. Het is geen omgeving voor audits of consultancy. We draaien hier geen software die zo kritisch is dat we geen moment zonder kunnen. Onze adviseurs hebben allemaal lokaal ook tekstverwerkers en rekenbladprogramma’s, en kunnen dus altijd vooruit.”
De ICT’ers zijn inmiddels gewend geraakt aan het werken met virtuele servers. “Een kopie van een server is in een kwartier klaar. Dat geldt voor het maken van een testserver, of het terugzetten van een kopie. Met virtuele servers heb je in een handomdraai een lab ingericht, terwijl we voorheen testtrajecten van weken hadden. In die tijd betekende een testserver inrichten eerst het bestellen van een nieuwe machine, dan de software installeren ... dat kost allemaal veel meer tijd. Een test van een nieuw product besloeg al gauw twee maanden. Het kan nu in een paar dagen gebeurd zijn. De maandafsluiting, dat was vroeger een hele nacht werk. Het is nu in een avond voorbij en we kunnen het ook nog van een afstand doen.”

Licenties
Sommige leveranciers ondersteunen nog geen virtualisatie. Dat geldt voor de CRM-software van Pivotal en, gek genoeg, zelfs de database van Oracle, al garandeert die laatste de werking wel. Daarnaast zijn de softwarelicenties van de genoemde bedrijven ongeschikt voor gebruik in virtuele omgevingen. Licenties die afrekenen per processor, zijn nu voordelig: “Zolang die leveranciers het niet regelen is het voor ons goedkoop. We gaan heus niet terug van tweehonderd processoren naar dertig. We zetten Oracle en Microsoft het mes niet op de keel.” Wat uit de onderhandeling komt, weet Zwart niet. “Dat gaat via onze internationale juridische afdeling.”
De virtuele-installatie trekt veel bezoek. Interesse komt van andere KPMG-onderdelen maar ook van andere accountancybedrijven, banken en verzekeraars. “Men is zeer benieuwd naar onze ervaringen.” Zwart is verbaasd dat KPMG zo voorop lijkt te lopen. “Virtualisatie is toch gewoon de volgende IT-fase? Zoals het hier werkt, draait het straks overal.”



Kader: Gratis en voor niks
Vmware, een met opzet redelijk zelfstandig gehouden onderdeel van storage-bedrijf EMC, publiceerde op 12 juli een kostenloze versie van de Vmware-server. De software was al langer in bètavorm beschikbaar.
Deze virtualisatieserver en beheeromgeving draait op x86-processoren en biedt ondersteuning voor 64- en 32-bits besturingsystemen (Windows, Solaris en Linux). Op dezelfde dag kondigde Microsoft wijzigingen aan in de licentie van Vista, de komende versie van Windows. Zonder extra kosten mogen gebruikers vier virtuele kopieën van Vista draaien op de aangeschafte servereditie daarvan. Welke virtualisatiemachine daarvoor wordt gebruikt, maakt niet uit. Tegelijk met deze aankondiging maakte het bedrijf een eigen virtualisatieproduct, Virtual PC, gratis.