Twee botnets jagen spamcijfers omhoog

In februari lag het spamniveau wereldwijd op 89,4 procent, dat is 5,5 procentpunt meer dan in januari. In Nederland was juist sprake van een lichte daling, van 92,4 naar 91,2 procent. Italië was in februari het meest met spam bestookte land. Het spamniveau lag daar op 93,4 procent. De percentages geven aan welk deel van het totale e-mailverkeer bestaat uit massaal verstuurde, ongevraagde berichten waarin producten en diensten worden aangeprezen.

Om deze cijfers in perspectief te plaatsen: over heel 2009 was het wereldwijde spamniveau gemiddeld 87,7 procent, met een piek van 90,4 procent in mei en een dal van 73,3 procent in februari 2009.

Dat veranderingen bij enkele botnets zo’n groot effect kunnen hebben valt te verklaren uit hun grote aandeel van het totale spamvolume. Botnet Grum stuurde vanaf 5 februari anderhalf keer zoveel spam de wereld in als voor die tijd. Daardoor was Grum ineens verantwoordelijk voor 26 procent van alle spam, in plaats van voor 17 procent voordien.

Botnet Rustock bleek de boosdoener achter een tweede stijging, die zich op 17 februari voordeed. Daardoor steeg het wereldwijde spamvolume met 25 procent, waardoor meteen de piek van februari was bereikt. Zowel Grum als Rustock dient als vehikel voor de zogeheten ‘Canadese apotheek’-spam, die momenteel twee derde van het totale spamvolume vormt. MessageLabs-analist Paul Woods verwacht de komende weken nog meer van zulke pieken.

Tegenover de groei van het spamvolume stond een daling van het aantal spammailtjes met bijlagen. Vorig jaar april had nog 5 tot 10 procent een attachment, in februari minder dan 1 procent. Als gevolg daarvan werden de spamberichten ook kleiner (gemiddeld 3,3 KB). De spammers kiezen er nu volgens Woods voor om plaatjes te hosten bij een gratis onlinedienst, zodat ze meer mailtjes met alleen tekst per uur kunnen versturen.

In februari bevatte 1 op 303 e-mails een virus, iets meer dan in januari. Bijna 1 op 3 e-mails met malware bevatte een link naar een criminele website. In 1 op circa 456 mailtjes was sprake van een poging tot phishing. Van alle mail met malware hield in februari ruim 56 procent verband met phishing. In januari was dat nog 51 procent.