Conflict over naaktfoto's Britt Dekker kan hyperlinks illegaal maken

Het Hooggerechtshof stelt die vraag in het kader van de behandeling van een conflict tussen GeenStijl en Sanoma. Sanoma nam er aanstoot aan dat GeenStijl - in 2011 - een hyperlink plaatste naar uitgelekte foto's van een photoshoot van Britt Dekker voor Playboy. Voordat GeenStijl kon reageren op een verzoek tot verwijdering van de link verdwenen de foto's al weer van de Australische server waarop ze als zip-bestand waren gepubliceerd. Maar in de maanden daarna bleef GeenStijl verhalen over het incident plaatsen, met links van nieuwe plekken op internet waar de foto's nu weer waren opgedoken.

GeenStijl heeft de overhand

Dat inspireerde Sanoma tot het nemen van gerechtelijke stappen. Vooralsnog heeft GeenStijl daarin de overhand. Wel werd het in eerste instantie veroordeeld wegens inbreuk op het auteursrecht. De rechter redeneerde dat GeenStijl auteursrechtelijk beschermd werk dat op andere wijze niet makkelijk vindbaar was, toegankelijk had gemaakt voor een groot publiek, en daarbij een winstoogmerk had. In hoger beroep werd een streep door die redenering gehaald: niet de website maakte inbreuk op het auteursrecht, maar degene die de foto's op een server had gezet, oordeelden de rechters in hoge beroep. Daar nam Sanoma op zijn beurt geen genoegen mee, en dus ligt de zaak nu bij het Hooggerechtshof.

Het Hooggerechtshof heeft het Europese Hof van Justitie gevraagd om duidelijkheid te verschaffen rond de vraag, wat je in het internettijdperk moet verstaan onder 'communicatie richting publiek'. Als het gaat om informatie die al eens op internet is gepubliceerd, is dat wel helder. Eerder bepaalde het hof namelijk na een klacht van een journalist, dat het hyperlinken naar op internet gepubliceerde artikelen zonder toestemming van de houder van het auteursrecht geen schending van het auteursrecht betekent, en dus is toegestaan.

Beslissing kan verstrekkende consequenties krijgen

De vraag is nu of dat ook geldt voor zaken die niet door de rechthebbende gepubliceerd zijn voor algemene kennisneming door het publiek, maar wel vindbaar zijn op het internet. Met daaraan gekoppeld de vraag, hoe dan te oordelen over links naar content die gepubliceerd is zonder toestemming van de auteursrechthebbende. Daarbij zal ook een rol kunnen spelen, of degene die de link plaatst ervan op de hoogte is dat het materiaal waarnaar gelinkt wordt feitelijk inbreuk maakt op het auteursrecht, en van de vraag of de betreffende content makkelijk of juist moeilijk te vinden zou zijn.

Als het Europese Hof van Justitie in deze materie tot aanscherping van de regels komt, kan dat verstrekkende gevolgen krijgen. Om te beginnen natuurlijk voor de zoekmachines op internet. De resultaten van een zoekopdracht kunnen straks zomaar de wet overtreden, als de juridische regels beperkingen gaan opleggen aan hyperlinks. Sociale media zouden ook moeten gaan monitoren welke links hun gebruikers melden. En verwijzingen vanaf een website naar bijvoorbeeld WikiLeaks zouden zo maar een overtreding van de wet kunnen worden, als het Europese Hof van Justitie heeft gesproken.

Het is nog niet bekend wanneer een uitspraak te verwachten is.