Verzameld werk

Heeft u weleens goed gekeken hoe een professionele kok kookt? Hoe komt het dat alle koks op dezelfde manier over hun aanrecht gebogen staan, allemaal dezelfde bewegingen uitvoeren? Hoe bouwt een vioolbouwer zijn violen? Hoe smeedt een smid een mes? Waarom tikken alle smeden continu met hun hamer op hun aambeeld náást het stuk ijzer dat ze smeden?

Waar ik vooral op zoek naar ben, is hoe werk continu evolueert, verbetert, en hoe kwaliteit bereikt wordt. Als een ambachtelijk bakker honderd broden moet bakken, hoe zorgt hij dat het honderd écht dezelfde, lekkere broden worden en dat er niet twintig ongerezen bakstenen tussen zitten? Hoe zorgt een vioolbouwer ervoor dat elke viool weer net een beetje mooier klinkt en dat niet de helft bij de vuilnis kan omdat die klinken als een krakende deur? Hoe zorgt een smid dat hij zijn vingers niet brandt? Hoe zorgt een kok dat hij niet in zijn vingers snijdt en dat het altijd lekker is wat hij maakt? Eerlijk gezegd vind ik kantoorwerk misschien wel het minst interessante werk.

Eerlijk gezegd vind ik kantoorwerk misschien wel het minst interessante werk

Voor ons, IT'ers, is het dubbel interessant om naar werk te kijken. Ten eerste kunnen we ervan leren hoe we ons eigen werk kunnen verbeteren. Ten tweede is het ons werk om gereedschap te maken voor andere mensen, voor ander werk. Daarvoor moeten we begrijpen hoe dat gereedschap gebruikt moet gaan worden.

Wat opvalt is dat bij heel veel werk het maken van eigen gereedschap de norm is. Als smid kun je hamers kopen, maar je eigen hamer maken is niet alleen eervoller maar is dé manier om precies dat gereedschap te krijgen wat je nodig hebt. Een vioolbouwer maakt mallen om onderdelen van violen in te maken. Je eigen mallen maken is de manier om controle te krijgen over de kwaliteit van de violen die je bouwt.

IT'ers hebben de gewoonte om gereedschap te tunen

Alhoewel elke ambitieuze vakman (en -vrouw) continu verbetering nastreeft en daarvoor alles probeert, zijn er voor elk werk natuurwetten waar je niet omheen kunt; basisregels waar je nu eenmaal naar hebt te leven. De basisregels van de smid gaan over hard maar bros staal en zacht maar flexibel staal. Ze gaan over hardenen en temperen.

Voor ons lijkt het de norm om vooral niet je eigen gereedschap te maken. Aan de andere kant hebben we wel de gewoonte om dat gereedschap te tunen, naar onze eigen hand in te richten. Wat zijn nu de natuurwetten waar wij ons aan hebben te houden, waar wij niet omheen kunnen?