Werkt Gaia-X ook in praktijk? Nederlandse organisaties proberen het uit

De testomgeving in Nederland is gebaseerd op het Liqo-protocol, dat ervoor zorgt dat meerdere Kubernetes-clusters op fysiek gescheiden locaties virtueel met elkaar kunnen verbinden. In andere landen is daar onder de vlag van Gaia-X ook al mee geëxperimenteerd, maar volgens Potters is dit de eerste keer dat een testopstelling ook echt over meerdere netwerken heen gaat, namelijk over de Autonomys Systems van het BIT, Intermax en van SURF. “Die knopen we aan elkaar over een private interconnect via het internetknooppunt AMS-IX. Op die drie locaties wordt dan dus ook een Kubernetes-cluster neergezet met het Liqo-protocol, en daar doen we tests mee.”

De tests begonnen al in maart en omvatten twee onderwerpen. “We testen of het mogelijk is om een stuk software te draaien op onze cloud en of we dat dan, zonder dat de workload daar ook maar iets van merkt, kunnen verplaatsen naar SURF. Dat moet dus naadloos gaan, zonder dat er een probleem ontstaat of de compute onderbroken wordt”, vertelt Potters. “En de tweede test draait om de vraag: kunnen we de workload over verschillende clouds laten draaien zonder dat de compute die gedaan wordt of de gebruiker die daarmee praat daar iets van merkt.”

De workloads zelf zijn echter nog weinig interessant: in eerste instantie worden vooral priemgetallen berekend. “Dat zijn dingen waarvan je goed kunt meten of het verhuizen van de workload impact heeft op hetgeen wat je aan het doen bent.”

Ik kan me voorstellen dat als je hier echt in productie mee wilt gaan werken, je dat óf anders organiseert óf veel meer automatiseert.

Werk voor meerdere disciplines

Hoewel er op technisch niveau niet per se heel veel nodig is, zitten er toch bepaalde uitdagingen aan het project. Zo worden er behoorlijk wat disciplines betrokken bij het project. “Je hebt netwerkmensen nodig, systeembeheerders, securityspecialisten en specialisten op het gebied van Kubernetes en virtualisatie. Dus dat zijn best veel verschillende disciplines die iets moeten gaan doen binnen een systeem dat nog nooit eerder in een organisatie is opgebouwd. Je moet dus heel erg kijken naar hoe we dat gaan regelen, wie wat doet en wat wanneer moet gebeuren.”

Juist omdat dit soort projecten nog weinig eerder zijn opgezet, kostte het bovendien wat moeite om de netwerken op de juiste manieren te integreren. “We hebben er nu voor gekozen om dat over een aparte VLAN op AMS-IX te doen. Dat was geen berg werk, maar we moesten wel moeite doen om de netwerken aan elkaar te knopen. Ik kan me voorstellen dat als je hier echt in productie mee wilt gaan werken, je dat óf anders organiseert óf veel meer automatiseert.”

Bovendien moet gezorgd worden dat organisaties alleen toegang krijgen tot de toegewezen Kubernetes-clusters en niet de rest van de organisatie. Het doel is immers dat data en workloads veilig met andere gedeeld kunnen worden, niet dat de ene organisatie naar hartenlust in de systemen van de ander kan grasduinen. “Maar onderdeel van het proof of concept is ook dat één van de partijen mee gaat kijken om te zien wat er precies gebeurt en wat je wel en niet vanaf de buitenkant kunt zien. Aan het einde van de test kunnen we dus zeggen of dit goed werkt.”

De droom: plug-and-play

Het Liqo-protocol is echter slechts één van de opties om mee te werken. Uiteindelijk moet Gaia-X techniek-agnostisch zijn. In principe moeten alle cloud-leveranciers er dus op aan kunnen sluiten – mits ze voldoen aan de gestelde regels en normen – ongeacht of ze het Liqo-protocol willen gebruiken of niet en ongeacht hun locatie. En bij voorkeur gaat dat ook nog eens zonder een al te lang en technisch ingewikkeld voortraject. Bij wijze van spreken moet aansluiten op Gaia-X dus ‘plug-and-play’ worden.

Of dat allemaal ook mogelijk is, wordt getest in volgende fases van het project. De eerstvolgende stap is om te zien of de drie netwerken die in Nederland aan elkaar verbonden zijn ook verbonden kunnen worden met netwerken die niet op AMS-IX zijn aangesloten. In Italië wordt bijvoorbeeld ook gewerkt aan eenzelfde testproject, dat ook met Liqo werkt. Een vervolgstap kan dus zijn om het Nederlandse project en het Italiaanse project op elkaar aan te sluiten.

Maar dat levert ook weer nieuwe uitdagingen op, voorspelt Potters. “Wij zijn heel specifiek op een private VLAN aan elkaar geknoopt. Maar als een andere club niet op AMS-IX is aangesloten, dan kan dat niet. Dus dan moeten we misschien iets met VPN’s gaan doen, wat ook weer nadelen heeft.”

En uiteindelijk moet het dus ook mogelijk worden om aan te sluiten op het netwerk zonder dat het Liqo-protocol gebruikt wordt. Wanneer en of dat getest wordt, is echter nog onduidelijk.