Innovatie & Strategie

Topsector Life Science & Health: VWS-plannen digitalisering zorg nog hoog-over
Innovatie is niet alleen bedenken maar ook implementeren.
Innovatie is niet alleen bedenken maar ook implementeren.
Digitalisering voor een betere gezondheid en betere zorg is een belangrijk thema in de overheidsplannen. Het ministerie van VWS heeft dit gisteren gepubliceerd bij de begroting voor 2023. Voor een groot deel zijn deze plannen een voortzetting van initiatieven die al eerder in gang zijn gezet en dat is goed, stelt de voorzitter van de Topsector Life Sciences & Health (LSH) Carmen van Vilsteren nu in een interview met AG Connect. Toch ziet zij - samen met Nico van Meeteren, algemeen directeur van het bureau van deze Topsector - ook een aantal knelpunten die de komende jaren aangepakt moeten worden.
In de Memorie van Toelichting op de begroting 2023 van het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) staan veel plannen om bijvoorbeeld meer kunstmatige intelligentie (AI) in te zetten, meer en beter data te benutten, slimmer klinisch onderzoek te doen en beter gebruik te maken van sensoren. "Maar de plannen zijn nog steeds behoorlijk 'high level'", constateert Van Vilsteren. "Nu komt het er op aan hoe we het gaan doen met elkaar in dat enorm versnipperde landschap. Met het IZA (Integraal Zorg Akkoord) worden wel flinke stappen gezet, maar dat blijft een uitdaging voor de toekomst."
Dubbel personeelstekort
De rol van Topsector LSH is zorgen voor innovatie in de gezondheidssector middels publiek-private samenwerking. Daar speelt digitalisering een belangrijke rol in. Maar Van Vilsteren benadrukt dat innovatie niet betekent alleen onderzoek doen of iets nieuws bedenken, maar ook iets nieuws echt implementeren. "Dan gaat het niet alleen om technologie maar ook om sociale innovatie zoals change management."
Met een nijpend personeelstekort zowel in de IT als in de zorgsector, is dat geen makkelijke opgave. Als zorgaanbieder zie je in eerste instantie dat je zorgmedewerkers zo hard nodig zijn dat daarmee de tijd om iets nieuws te leren beperkt is, ook al levert dat wellicht op termijn een taakverlichting op. Van Meeteren: "Elke transformatie schuurt natuurlijk. De gezondheids- en zorgtransformatie wordt niet voor niets een enorme maatschappelijke uitdaging genoemd. Daarom is het logisch dat fors extra wordt geïnvesteerd in innovatie en R&D en in onderwijs en opleidingen. Vanuit alle departementen is dat besef er. Je ziet dat bijvoorbeeld organisaties als de MBO-raad, de hogescholen en de UMC (Universitair Medisch Centrum)'s de handen ineen slaan."
Van Vilsteren: "Het is absoluut een topic. Er moet op een andere manier worden opgeleid zodat studenten direct leren omgaan met nieuwe technologieën. Die zijn niet iets wat erbij komt, maar kunnen het dagelijks werk verlichten en zorgen voor minder risico op fouten."
Laagdrempelig is cruciaal
Maar er zijn volgens Van Meeteren al heel goede ontwikkelingen aan de gang. Hij noemt het toenemend gebruik van thuisarts.nl, een website die goede informatie levert bij zorgen over gezondheid. "Dat verlaagt een deel van de druk op de huisartsen, zeker als daar nog meer bekendheid aan wordt gegeven en iedereen zo'n tool gaat gebruiken. Maar we moeten wel zorgen dat deze zich nog beter ontwikkelt zodat mensen met een lagere opleiding of met 'beperkte gezondheidsvaardigheden' er gebruik van kunnen maken. Dat soort laagdrempelige vernieuwingen moeten we propageren."
Hij ziet dat echt als een opdracht voor de sector om mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden mee te nemen in zo'n transitie. "Het gebeurt al snel dat mensen in een hogere sociaal economische positie er voordeel van hebben en degenen in een mindere positie er meer achterstand door oplopen. Dat moeten we echt zien te voorkomen."
Vergelijking met VS
Tijdens de recente handelsmissie naar Californië en Texas, waar Van Vilsteren aan deelnam, heeft zij ervaren dat de problematiek in de gezondheidszorg internationaal vergelijkbaar is. "Soms is het volume anders, maar de aard is hetzelfde". Digitalisering en het tegengaan van de versnippering staan zowel hier als in de VS hoog op de prioriteitenlijst. "Dus kunnen we veel van elkaar leren", concludeert Van Meeteren.
Lees meer over IT-ontwikkelingen in de zorg in het themanummer van AG Connect dat 7 oktober uitkomt.
is redacteur, coördinator printeditie en heeft als belangrijkste aandachtspunt Innovatie en Strategie, Artificial Intelligence, Datascience, Netwerken, Process Automation.
Telefoon: +31 (0)202467225 of +31(0)618868529
E-mail: t.doorenbosch@agconnect.nl