SCP: groei robotisering vraagt om agenda voor arbeidsmarkt

Er worden steeds meer robots ingezet op de werkvloer, meldt het SCP. “Dat heeft invloed op de kwaliteit van werk: het inkomen en de werkzekerheid van werkenden, de ervaren werkdruk, de betekenis van werk en de mogelijkheden om voor anderen te zorgen en te blijven leren.”

Laaggeschool werk verdwijnt

Een belangrijk effect van robotisering is volgens het SCP dat met name laaggeschoold werk in de industrie verdwijnt. Volgens de rapporteurs worden processen waarbij standaardprocedures gehanteerd vaker geautomatiseerd. “Met name in administratieve functies en in sectoren waarin deze functies de overhand hebben, zoals banken en verzekeringsmaatschappijen, heeft in de afgelopen decennia een kaalslag plaatsgevonden. Daarbij ging het vooral om werk van middelbaaropgeleiden.”

Met de opkomst van big data en data analytics is het volgens SCP bovendien mogelijk cognitieve processen na te bootsen waarin sprake is van onzekerheden. “Daarmee raakt dit in toenemende mate ook het werk dat door hogeropgeleiden wordt gedaan.” Er zijn ook positieve gevolgen, zo laat gebruik van industriële robots een verhoging van de arbeidsproductiviteit zien.

Omscholing & nascholing nodig

Onder meer omscholing, nascholing en stimulering van jongeren voor een technische opleiding zijn zaken waarover de overheid moet nadenken om kwaliteit van werk met de kansen en risico’s van robotisering in goede banen te leiden.

Volgens SCP worden keuzes over robotisering vooral door bedrijven gemaakt. “Maar de overheid hee een taak waar het gaat over de kaders waarbinnen bedrijven en werknemers hun keuzes moeten maken.” Om de mogelijkheden van robotisering goed te benutten, en intussen ook het maatschappelijk perspectief in oog te houden, is een leidende robotiseringsagenda nodig. “Het lijkt raadzaam dat de overheid de totstandkoming van een dergelijke agenda initieert.”