Loopbaan
Mbo-ICT-opleidingen ondermaats
Waarom studenten en bedrijfsleven ontevreden zijn.
Waarom studenten en bedrijfsleven ontevreden zijn.
Mbo-studenten vinden het niveau van hun ICT-opleidingen zwaar ondermaats. Ook volgens werkgevers en docenten is er veel ruimte voor verbetering.
Dat blijkt uit een enquête onder bijna duizend (oud)studenten en gesprekken met bijna honderd studenten van 21 mbo-instellingen uitgevoerd door NOS op 3. De meest gehoorde kritiek is dat studenten werken met verouderde lesstof, dat ze hun docenten onbekwaam vinden en zeggen en er zou te weinig aandacht zijn voor cyberveiligheid.
Eerder schreef NOS dat ICT-studenten soms code leren, die tot datalekken kan leiden. Uit de enquête die onlangs is gehouden blijkt nu dat dat op grote schaal het geval is. Mbo'ers leren nu bijvoorbeeld wel hoe ze een database voor webwinkels moeten bouwen, maar niet hoe ze de klantgegevens in die database beschermen. Volgens veel ondervraagde mbo'ers zijn examens, boeken en lesstof die ze krijgen ernstig verouderd. Een student uit Hilversum zegt: “We werken met oude programmeertalen en moeten de docent ook nog eens leren wat nu wordt gebruikt.”
Veelgehoorde kritiek van studenten is dat docenten te lang in het onderwijs zitten en niet meer op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen. "Na het eerste jaar programmeerden wij al beter dan onze docent, hij snapte het gewoon niet", vertelt een student aan NOS op 3. Een andere student uit Zoetermeer kon een keuzevak over cyberveiligheid volgen, maar dat ging niet, omdat het was geschrapt vanwege een lerarentekort.
Hbo-studenten positiever
De meerderheid van hbo-studenten in de enquête van NOS op 3 zijn wel positief over hun opleidingen. Volgens hen besteden hun opleidingen veel aandacht aan cyberveiligheid en leer je ook veilig programmeren. Maar ook daar gaat het zeker niet overal goed. Zo kwamen studenten van verschillende hogescholen klassieke kwetsbaarheden tegen tijdens hun programmeerlessen, zonder dat er werd gezegd dat studenten hiervoor moeten oppassen als je websites of apps maakt.
Van de bijna duizend respondenten geeft twee derde (met name mbo'ers) aan dat er te weinig aandacht is voor cybersecurity op opleidingen. Cybersecurity maakt geen onderdeel uit van het standaard vakkenpakket op het mbo, maar is als keuzedeel beschikbaar. Maar slechts een klein deel van de mbo-instellingen biedt zo'n keuzevak maar aan. In 2017 volgden slechts 480 van de ruim 20.000 ICT-studenten zo'n vak. NOS op 3 vermoedt dat dit komt door het gebrek aan goede docenten.
ROC Amsterdam en ROC Mondriaan Den Haag geven cybersecurity een prominentere rol in hun lesprogramma door samen te werken met het bedrijfsleven. Vincent Raphaël van ROC Mondriaan: "Doordat het zo moeilijk is up-to-date te blijven, moeten we wel optrekken met bedrijven. We trekken de buitenwereld zo naar binnen."
Slechtere perspectieven voor mbo'ers
Mbo'ers stromen bovendien relatief vaak lastig de arbeidsmarkt op, omdat bedrijven vooral zoeken naar hbo’ers en wo’ers. Tim Toornvliet, woordvoerder van branchevereniging Nederland-ICT, liet AG Connect eerder weten dat de vraag naar ICT’ers op mbo-niveau stagneert, terwijl de vraag naar hbo’ers en hbo-plussers stijgt. “Voor mensen met mbo niveau 2 (het laagste opleidingsniveau van alle mbo-ICT-opleidingen, red.) zal het erg moeilijk worden werk te vinden. Voor specifieke mbo-ICT-functies is er wel degelijk grote behoefte aan werknemers. Zo is er behoefte aan repair engineers van hardware op mbo 4 niveau. Daarnaast is er behoefte aan system engineers en cloudbeheer op mbo-niveau.”
Toornvliet stelt dat werkgevers ook creatiever zullen moeten worden met het invullen van vacatures door de grote krapte. “Bedrijven kijken nu vrij snel naar het buitenland, maar ze kunnen nog meer oog hebben voor de potentie van mbo’ers.”
Klachten bekend
Het JOB, de belangenbehartiger voor mbo-studenten, herkent zich in de klachten. Voorzitter Roosmarijn Dam laat aan NOS op 3 weten dat de klachten die bij hen terecht komen allemaal gaan over de lessen, docenten en keuzedelen. “We horen dat het lesmateriaal niet goed is en dat docenten niet weten wat ontwikkelingen op ICT-gebied zijn. Ontwikkelingen in de ICT gaan heel snel en ik snap dat een opleiding die een paar jaar geleden geaccrediteerd is, nu achterloopt. Het is echt belangrijk up-to-date te blijven. Dat kan met keuzedelen, maar daar wordt nog te weinig gebruik van gemaakt door opleidingen."
Voormalig redacteur van AG Connect, met de aandachtsgebieden arbeidsmarkt, IT-opleidingen en -trainingen, carrière, diversiteit en arbeidsvoorwaarden.