De afspraken zijn vastgelegd in een convenant van vijf A4’tjes. Na de zomer gaat het echte arbeidsvoorwaardenoverleg beginnen, zonder dat de vakbonden aan tafel zitten.

Na het stuklopen van de cao van Atos Origin in 2008 onderhandelt de directie niet langer met de vakorganisaties over de arbeidsvoorwaarden. De ondernemingsraad neemt de rol van de vakbonden over en er komt dus geen nieuwe cao. De commissie voor Personeel & Arbeidsvoorwaarden van Atos Origins ondernemingsraad onderhandelt met de directie over het pakket arbeidsvoorwaarden, de centrale ondernemingsraad (COR) moet het pakket beoordelen en goedkeuren.

In het convenant zijn afspraken gemaakt over het proces en wat er moet gebeuren in het geval dat directie en ondernemingsraad het niet eens worden over het arbeidsvoorwaardenpakket van de medewerkers. Onderwerpen die aan bod komen, zijn de achterbanraadpleging, de informatievoorziening van de ondernemingsraad, de termijnen en de planning en de mogelijkheden van de OR om zich door externe adviseurs te laten ondersteunen. Ook is vastgelegd dat de ondernemingraad voldoende tijd en ruimte krijgt om de onderhandelingen goed voor te bereiden en uit te voeren.

Wim Lucassen, voorzitter van de COR, denkt dat de afwezigheid van de vakbonden in het arbeidsvoorwaardenoverleg het grote verschil voor de ondernemingsraad wordt. De ondernemingsraad van Atos Origin heeft altijd een actieve rol gespeeld in de cao-onderhandelingen, maar draagt nu de volle verantwoordelijkheid als vertegenwoordiging van het medewerkerscollectief. Als het nodig is zal de COR op externe expertise, ook van de kant van vakbonden, kunnen terugvallen. Denkbaar is volgens Lucassen dat de onderhandelingen in bepaalde gevallen door vakbondsvertegenwoordigers zal worden gedaan.

Opvallend is dat de praktijk van het zogeheten septemberoverleg ook onder het convenant blijft bestaan. Sinds het begin van de cao van Atos Origin in 1989 was het gebruik om los van de onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden, met de vakbonden en de ondernemingsraad in september te overleggen over de collectieve loonsverhoging voor de Atos Origin-medewerkers. Na dat overleg besloot de directie over de loonsverhoging. Bij normale cao-onderhandelingen in Nederland is de loonruimte doorgaans het belangrijkste punt. Het september­overleg, dat in feite de kern uit de cao-onderhandelingen haalde, is de vakbonden altijd een doorn in het oog geweest. Afschaffing van het septemberoverleg was in 2008 een van de vier voorwaarden van de vakbonden om toch tot een cao te komen. De jaarlijkse loonsverhoging blijft dus een besluit van de directie.

Peter Kersten, vicepresident Human Resources van Atos Origin Nederland en België, zegt dat het septemberoverleg tien jaar lang prima heeft gewerkt. “Wij hebben geen behoefte gehad dat te veranderen. Wij gaan met de medezeggenschap over alles praten. Maar uiteindelijk is het de onderneming die de loonruimte kan en moet bepalen en dat blijft zo.” Lucassen: “De COR zal ook de loonparagraaf meenemen in de beoordeling van het totaalpakket. Dat laten we niet buiten beschouwing.”

Eén onderwerp dat na de zomer op de agenda van het vernieuwde arbeidsvoorwaardenoverleg zal staan, is de nieuwe beloningssystematiek van Atos Origin. De beloningssystematiek moet transparanter, begrijpelijker en meer afhankelijk worden van de individuele prestatie. “Daar is al het nodige voorwerk voor gedaan”, zegt Kersten.

Kersten benadrukt dat de vakbonden een gewaardeerde en serieuze gesprekspartner van Atos Origin zullen blijven. “We hechten eraan dat de bonden als de vertegenwoordigers van een deel van onze medewerkerspopulatie een serieuze en gewaardeerde gesprekspartner blijven. We blijven ook met de bonden in gesprek. Bij de start van het Career Transition Center hadden we bijvoorbeeld te maken met kinderziektes. Ook van de kant van de vakbonden zijn we op die problemen gewezen. Die problemen zijn verholpen en de vakbonden krijgen minder klachten van hun leden binnen over het CTC.”