Terwijl Intel met de tweede generatie Core-chips (codenaam Sandy Bridge) zowel mikt op desktops als mobiele pc’s, richt AMD zich met zijn nieuwe Fusion-serie aanvankelijk alleen op draagbare apparaten. De nieuwe chips van Intel passen in de bestaande Core i3-, i5- en i7-series. De zogeheten accelerated processing units (APU’s) van AMD vormen het begin van een geheel nieuwe productfamilie.

Sandy Bridge was afgelopen zomer al aangekondigd tijdens IDF, de jaarlijkse conferentie van Intel voor ontwikkelaars. De nieuwe generatie berust op hetzelfde 32-nanometerproductieproces als de directe voorganger Westmere, beter bekend onder de productnaam Core. Maar het basisontwerp is grondig aangepast. Sleutelwoord bij de aanpassing van de microarchitectuur was integratie. Subsystemen zoals de PCI Express-controller, de memory controller en videofuncties hebben nu een plaatsje gekregen op hetzelfde siliciumplakje (‘die’) als de centrale processor.

Daarnaast zijn de diverse componenten, zoals de verwerkingskernen (cores), grafische processor, geheugenbesturing (memory controller) en buffergeheugen (cache) anders geschakeld, via een snelle, ringvormige verbinding. De integratie van componenten in de processor en de snellere interne verbinding tussen de componenten leiden volgens Intel tot hogere prestaties, meer bandbreedte en efficiënter energiegebruik.

Diverse visuele voorzieningen moeten optimaal gebruik van de ingebouwde grafische chip garanderen. Het betreft snelle conversie van video’s voor draagbare mediaspelers (Quick Sync Video), het afspelen van Blu-ray-discs in HD (InTru 3D) en kleurcorrecties (Clear Video HD). Een addertje onder het gras is Intel Insider, dat volgens de fabrikant ‘een wereld van films ontsluit’ maar in feite een antikopieervoorziening is.

De integratie van de grafische chip – HD Graphics 2000 of 3000 genaamd – is vooral interessant voor niet al te veeleisende gebruikers. De grafische prestaties zijn voor de meeste zakelijke toepassingen ruim voldoende, zodat een aparte en kostenverhogende videokaart niet nodig is, blijkt uit tests van het Amerikaanse PCMag.com. Een testcomputer met vierkernige Sandy Bridge-processor liet laptops van vorig jaar zonder en met aparte grafische kaart in het stof bijten. Op de PCMark Vantage – die alle belangrijke componenten aanspreekt – was het systeem met Sandy Bridge-processor tweeënhalf maal zo snel als de concurrentie. Het converteren van een AVI-videobestand in een MPEG 4-bestand deed de Sandy Bridge ten minste 61 procent sneller.

Bij de grafische prestaties is het beeld wat gemengder. Systemen zonder aparte grafische kaart leggen het duidelijk af tegen Sandy Bridge. Bij simpele spelletjes op niet al te hoge resolutie komt Sandy Bridge nog redelijk mee. Maar voor de geavanceerdere spelletjes met hun veeleisende vormgeving is de nieuwe processor niet geschikt. Sommige willen niet eens draaien.

Lager energieverbruik
Ook wat energieverbruik betreft boekt Intel vooruitgang. Een ‘oude’ Dell Inspiron 17R-2950MR zonder grafische kaart hield het 4 uur en 9 minuten vol op de MobileMark 2007-benchmark. De test-pc met quadcore Sandy Bridge was pas na 6 uur en 24 minuten uitgeteld, maar de capaciteit van de accu in deze pc was ook anderhalf maal zo groot. In termen van verwerkingssnelheid liet het Sandy Bridge-systeem de Dell Inspiron wel alle hoeken van de kamer zien.

De systemen die zich grafisch met de pc met Sandy Bridge-processor konden meten, hadden daarvoor wel veel meer energie nodig. Een Dell XPS 17 en een Samsung RF710-S02US, beide met grafische kaart van NVIDIA, waren na iets meer dan drie uur op de MobileMark2007-testbank al aan het einde van hun Latijn.

De technische site Anandtech komt na een test van een Compaq-laptop met Sandy Bridge-chip uit het hoogste segment (Core i7 2820QM) tot soortgelijke bevindingen. De algehele prestaties lagen 50 tot 100 procent hoger dan met een Intel-chip van de vorige generatie, terwijl de grafische performance en de batterijduur meer dan verdubbelden.

Vlak na de officiële introductie van de Sandy Bridge-processors heeft AMD zijn alternatief gelanceerd in de vorm van de Fusion ‘Accelerated Processing Unit’. Net als Intel heeft AMD de grafische processor (GPU) en centrale processor (CPU) op één chip samengebracht. Tegenover het duizelingwekkende aantal Sandy Bridge-varianten stelt AMD vooralsnog maar vier Fusion-chips. Dat biedt wel het voordeel van overzichtelijkheid. De twee modellen in de E-serie zijn bedoeld voor notebooks, alles-in-een-pc’s en andere kleine desktops. De C-serie is gericht op netbooks, tablets, andere kleinere apparaten en ‘embedded’ toepassingen. Elke serie kent een model met één kern of twee kernen.

Medio dit jaar wil AMD nog de Fusion A-serie uitbrengen met maximaal vier cores, voor doorsnee en krachtige laptops. De grafische module daarvan krijgt een theoretisch piekvermogen van 500 gigaflops. AMD spreekt in dit verband alvast van ‘supercomputerachtige performance voor alledaagse klussen’.

Alle Fusion-chips zijn gebaseerd op een volkomen nieuwe architectuur (codenaam Bobcat), de eerste die AMD sinds 2003 heeft ontwikkeld. Het nieuwe ontwerp omvat een geïntegreerde grafische processor, door AMD Vision Engine genoemd, met dezelfde videoversneller als in de losse Radeon HD 6800-videokaart.

De Vision Engine kan HD-beelden vloeiend afspelen in de hoogste resolutie (1080p) en zou ook webbrowsen sneller maken. Anders dan Sandy Bridge biedt de Fusion-serie ook ondersteuning van DirectX 11. Dat levert onder Windows 7 realistischere grafische beelden op. Intels Sandy Bridge kan in de huidige vorm niet hoger dan DirectX 10.1.

Belangrijkste troef van Fusion is het lage energieverbruik. De E-serie heeft aan 18 watt voldoende en de C-serie zelfs maar aan 9 watt. Apparaten met de Fusion-APU’s zullen een gebruiksduur van 10 uur of meer zonder bijladen kunnen halen, belooft AMD. HP onderschrijft die claim. De op een dualcore Fusion E-350 gebaseerde kleine notebook Pavillion DM1 met een scherm van 11,6 inch haalt volgens HP 10,5 uur op een acculading; bij het afspelen van 1080p video in HD-kwaliteit is dat echter wel ‘enkele uren minder’, aldus HP. Lenovo noemt voor zijn ThinkPad X120e-laptop met Fusion E350 op een soortgelijke batterijduur.