Hoe maak je een programmeertaal meertalig?

Hedy lost dit op door een voorbeeld te nemen aan hoe kinderen leren schrijven. Wie leert schrijven, leert eerst de losse letters kennen, dan woorden en dan pas zinsopbouw en interpunctie. Bij Hedy gaat dat op eenzelfde manier: kinderen leren per niveau programmeren en op ieder niveau komt er een regel bij.

Meertalig Hedy

Inmiddels is Hedy dus een succes: het wordt wereldwijd gebruikt en er zijn dus miljoenen programma’s mee gemaakt. Hermans won er in 2021 zelfs de Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek mee. “Eén van de spannendste dingen die we daarna hebben gedaan, is het mogelijk maken om in meerdere talen te programmeren. Dus niet alleen in het Engels, maar ook in het Nederlands, Spaans en Chinees. En het kan nu zelfs in talen die van rechts naar links gaan, zoals Arabisch en Hebreeuws”, vertelt ze nu.

De meertaligheid was nodig om kinderen wereldwijd aan te kunnen spreken, merkte Hermans. Niet alleen moeten kinderen anders Engels aanleren nog voor ze leren programmeren, maar het kan bijvoorbeeld ook nodig zijn om van toetsenbord te wisselen. “Als een Arabisch kind in het Engels wil programmeren, kan hij zijn toetsenbord wel op Engels zetten. Maar als je dan een functienaam in het Arabisch wil gebruiken, moet je hem weer terugschakelen. De meertaligheid is dus belangrijk om dit laagdrempelig te houden.”

Trucjes in de hele techstack

Hedy meertalig maken is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het houdt namelijk meer in dan alleen wat woorden vertalen. Bepaalde talen hebben namelijk andere karakters of zelfs andere getallen of interpunctie. “In het Chinees zijn de punten en komma’s bijvoorbeeld anders. En die worden niet herkend in Python”, legt Hermans uit. “Dus we moesten allerlei trucjes uithalen om dat over de gehele techstack mogelijk te maken.”

Gelukkig hoefde Hermans dat niet allemaal zelf te doen. Rondom Hedy zit tegenwoordig een hele gemeenschap aan vrijwilligers die dit soort werk op zich nemen. “Maar steeds als er een nieuwe taal bij kwam, waren er weer dingen die niet werkten. We kwamen dus in een spiraal: we implementeerden nieuwe dingen, trokken nieuwe mensen aan en daardoor kwamen er weer nieuwe problemen bij. Gelukkig lijken we nu wat stabieler te zijn. Er komen wel nieuwe talen bij, maar dat lijkt nu allemaal goed te gaan.”

Meertalige toekomst van Python?

Al het werk brengt echter wel een nieuwe vraag naar boven: is Hedy nog wel een subset van Python, zoals dat eerder het geval was? “In zekere zin zijn we nu een superset van Python. En dat is een probleem, want uiteindelijk moeten kinderen dus alsnog naar Engels over.”

Hermans hoopt dan ook dat er in de toekomst meer nagedacht wordt over meertaligheid in programmeertalen. “Ik hoop nog steeds dat we met Hedy de transitie naar Python gemakkelijker maken, maar ik hoop ook dat we zo een generatie kweken die zegt: Python, krijg je zaakjes eens op orde. Dat we een community creëren die nadenkt over hoe je een programmeertaal kunt vertalen, zowel technisch als filosofisch. Want zo moeilijk is het niet. En ik draag hier nu zelf ook aan bij, want Hedy is helemaal open source. Als je dit wil doen, zijn er dus al tips en tricks.”