Goed nieuws voor boeven: politie-ICT nog niet op orde

In het huidige rapport concentreert de Algemene Rekenkamer zich op planning en realisatie van het Bijgestelde Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie, de governance, de relatie tussen beschikbare middelen en de ambitie en het gebruik en de toekomstbestendigheid van twee veelgebruikte en belangrijke basisvoorzieningen: die voor opsporing en voor handhaving - die 80 procent van het politiewerk ondersteunen. Het levert geen vrolijk stemmende literatuur op.

Agent merkt weinig van verbetering van basissystemen

Ten aanzien van die laatste twee - luisterend naar de namen BHV-Web en Summ-IT - concludeert de Algemene Rekenkamer dat de prestaties ervan de afgelopen jaren enigszins zijn verbeterd. Dat is te danken aan de prioriteit die de afgelopen vijf jaar is gegeven aan stabiliseren en verbeteren van de ICT-infrastructuur waarop deze applicaties draaien. Dat was op zich een logische afweging, stelt de Algemene Rekenkamer. Consequentie daarvan is wel dat de politiemedewerkers in hun administratieve werk niet veel meer verbetering ervaren dan dat de systemen beter beschikbaar zijn. 'Van duurzame en voor de politiemedewerker merkbare verbetering van de twee basisvoorzieningen is echter nog onvoldoende sprake', stelt de Algemene Rekenkamer. Politiemedewerkers geven BHV-Web wel een iets hoger cijfer dan in het vorige onderzoek, overigens: dat steeg van 5,9 naar 6,3.

De medewerkers zullen het voorlopig nog met die systemen moeten doen, concludeert de Rekenkamer. Dat is niet ideaal, want dat bestendigt de situatie dat politiemedewerkers twee verschillende, niet gekoppelde systemen hebben voor handhaving en voor opsporing. Dat impliceert dubbele invoer van gegevens en bevordert de onderlinge informatie-uitwisseling tussen het handhavings- en opsporingsproces nu niet bepaald.

Probleem duurt tot zeker 2020 voort

De eerstkomende jaren neemt de administratieve belasting voor de agent door het uitstel van de vernieuwing nog niet af. In 2015 is immers besloten de vernieuwing van deze systemen uit te stellen tot 2020. Maar dat houdt wel risico's in, omdat beide systemen feitelijk aan vernieuwing toe zijn. Het in de lucht houden van deze verouderde ICT-systemen zal bovendien steeds meer geld kosten - en daardoor kan de vernieuwing in de knel komen, waarschuwt de Algemene Rekenkamer.

Sturing en beleid kan beter

Het is niet het enige probleem. De sturing en beheersing van de ICT bij politie laat wel verbetering zien, onder andere door vorming van één nationale politie, maar functioneert nog niet optimaal. Er is geen duidelijke koppeling tussen de strategische organisatiedoelen van de politie (‘betere politieprestaties’, ‘meer legitimiteit van en groter vertrouwen in de politie’ en ‘het functioneren als één korps’) en de ICT-strategie met de daarin geformuleerde ambities. 'Nu bestaat het risico dat investeringen in de ICT niet goed bijdragen aan de strategische doelstellingen', schrijft de Algemene Rekenkamer. 'Bovendien zijn de strategische doelen ambitieus en loopt de timing van de ICT-ambities niet gelijk met die van de strategische doelstellingen. Hierdoor kunnen wij niet vaststellen in welke mate de ambities op ICT-gebied bijdragen aan het behalen van die strategische doelstellingen.'

Feitelijk gewoon te weinig budget

Maar het ergste: er is feitelijk te weinig budget. Als de bestaande meerjarige ICT-begroting wordt uitgevoerd zoals opgesteld, zal er onvoldoende geld zijn voor vernieuwing. En zoals opgemerkt bij het oprekken van de levensduur van BVH-Web en Summ-IT: dat kan extra vervelend uitpakken als de beheerslast van die verouderde systemen de komende jaren gaat stijgen.

In een reactie schrijft minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie dat hij de bevindingen overneemt. Wat de financiële paragraaf betreft, doet hij dat echter in dergelijk wollige bewoordingen, dat gevreesd moet worden dat de politie het benodigde geld voor de door de Algemene Rekenkamer noodzakelijk geachte vernieuwing van de basissystemen binnen het eigen budget moet vrijmaken.

Langs een omweg worden de politie-agenten overigens wel effectiever in hun werk. Met name de geïntroduceerde mobiele toepassingen ervaren ze als een stap vooruit. Darmee kan informatie sneller en zonder tussenkomst van de meldkamer worden opgevraagd, en is het mogelijk om met de smartphone een bekeuring uit te schrijven die direct naar het CJIB wordt verstuurd; agenten hoeven voor de administratieve afhandeling hiervan dus niet terug naar het bureau. Maar de koppeling tussen al die applicaties laat nog te wensen over. En met inmiddels 500 andere applicaties die agenten ter beschikking staan buiten de basissystemen om, is dat wel een punt van aansdacht.