‘Enron­bestendigheid’ vergt ook hier extra IT-­investeringen

Ahold kan erover meepraten. Het creatieve boekhouden bij zijn Amerikaanse dochter U.S. Foodservices sloeg de bodem onder het vertrouwen van de aandeelhouders volledig weg. Nog steeds onderzoeken accountants wie er precies verantwoordelijk zijn voor de malversaties.
Om de moraal terug te brengen in de financiële verslaglegging, heeft de regering Bush de Sarbanes­ Oxley Act (‘SOX Act’) ingevoerd. Deze wet is van toepassing op alle ondernemingen die in de VS aan de beurs genoteerd zijn. SOX moet nieuwe Enrons, Worldcoms, Andersens en ook Aholds voorkomen.

Handtekening
De bestuursvoorzitter en de financiële topman moeten volgens die wet hun handtekening zetten onder de financiële rapportages van het bedrijf (‘Section 302’). Op duidelijke fouten staat jarenlange gevangenisstraf. Vanaf het indienen van de jaarrekening over fiscaal 2003 moeten de bedrijven ook standaardprocessen hebben ingevoerd voor financiële rapportages die door externe accountants zijn te controleren (‘Section 404’). Vanaf een nog te bepalen tijdstip moeten de bedrijven ook terstond melding maken van elke omstandigheid die van invloed is op hun financiële gezondheid (‘Section 409’).
De grote Amerikaanse bedrijven hebben zich gerealiseerd dat vooral die laatste twee bepalingen flinke consequenties hebben voor de inrichting van hun IT, blijkt uit onderzoek van AMR Research onder Fortune 1000­bedrijven. Financieel relevante informatie zal eenvoudiger, sneller, compleet en geconsolideerd voorhanden moeten zijn. Daarbij gaat het niet alleen om boekhoudgegevens, maar ook om antwoorden op vragen die buiten dat domein liggen: hoeveel orders staan er uit? Zijn de voorraden voldoende? Hoe groot is de kans op productieverstoring? Zijn de klanten wel tevreden? 85 procent denkt daarom dat de SOX Act aanpassingen vergt op IT­gebied. In veel gevallen moet de data­ en applicatie­infrastructuur op de schop. AMR berekent dat de Fortune 1000­ bedrijven alleen al dit jaar 2,5 miljard dollar extra moeten uitgeven om te kunnen voldoen aan de eisen van de wet. Het gros van die kosten wordt gemaakt op IT­gebied.

Consolidatie
De SOX Act is volgens AMR een mooie aanleiding voor bedrijven zich te storten op IT­projecten waar toch al concurrentievoordeel mee te halen is, onder andere door het consolideren van losse ERP­systemen in bedrijfsvestigingen. Met ‘enterprise performance management’ krijgen bedrijven meer zicht op hun eigen zwakke plekken.
De Sarbanes­Oxley Act is niet een puur Amerikaanse aangelegenheid. Diverse Nederlandse multinationals zijn genoteerd aan de New Yorkse beurs. Ook is een aantal Amerikaanse bedrijven die daar genoteerd staat actief in Nederland, al of niet met Nederlandse bedrijven in hun toeleveringsketen. En het zal ook voor andere grote bedrijven hier moeilijker worden wanprestaties achteloos op de aandeelhouders af te wentelen.
De SOX Act is Nederlandse multinationals niet ontgaan, maar klagen over de IT­lasten doen ze vooralsnog niet. ING zegt de afgelopen jaren al geïnvesteerd te hebben in het verbeteren van de gegevensstroom. Zo zijn er projecten uitgevoerd rond het consolideren van cijfers, rond kredietinformatie en rond een nieuwe applicatie­architectuur voor de afdeling Finance. "Dat is niet gebeurd onder druk van deze nieuwe Amerikaanse wetgeving, maar is het gevolg van de vraag naar meer info door regelgevers, analisten, ‘rating agencies’ enzovoort", aldus een woordvoerder.
‘Sarbanes­Oxley’ leeft ook sterk bij Akzo Nobel, maar leidt volgens een woordvoerster niet tot extra IT­ investeringen. "We zijn natuurlijk constant bezig met het updaten van onze automatisering. Op dit moment zien we niet dat we door Sarbanes­Oxley nieuwe pakketten zouden moeten aanschaffen, want wat we hebben is toereikend."
Volgens de Philips­woordvoerder zijn de voor de SOX Act gemaakte extra kosten slechts marginaal. "We hebben al een interne auditafdeling. We hebben elke maand een rapportage van de cijfers en we publiceren ons jaarverslag ruim een maand nadat het jaar afgelopen is. Dat is echt heel snel."
Een woordvoerder van Shell meldt dat het olieconcern zonder additionele investeringen op IT­gebied kan voldoen aan secties 404 en 409 van de wet.