Loopbaan

Diversiteit in tech: ‘Er is een omslag gaande’
Zo kom je tot een meer diverse en inclusieve organisatie.
Zo kom je tot een meer diverse en inclusieve organisatie.
Het IT-landschap is nog altijd vooral gedomineerd door witte, hetero mannen. Dat terwijl er uit meer diverse teams veel voordelen te halen zijn. Dat ziet de techsector inmiddels zelf ook in, blijkt uit onderzoek van antropoloog en ontwikkelssocioloog Maud Verploegen in opdracht van IT-talentontwikkelaar Young_Coders. Maar wie echt meer diversiteit en inclusie wil bereiken, heeft daar vaak wel hulp bij nodig.
Verploegen onderzocht drie maanden lang binnen verschillende Nederlandse bedrijven hoe werkgevers en werknemers binnen de Nederlandse techsector diversiteit en inclusie ervaren. “Het is nog wel echt een wereld van vooral witte mannen van 50 jaar of ouder. Maar ik denk zeker dat er een verandering gaande is”, vertelt ze aan AG Connect.
Logisch, want diversiteit en inclusie zijn al jaren belangrijke thema’s, ook buiten de techwereld. Toch lijkt er nu echt een omslag gaande te zijn, ziet Verploegen. Dat heeft diverse redenen. “Ik denk dat het eerst begon met een bottom-upsysteem - waarbij veel mensen met verschillende achtergronden in de IT belandden en met diversiteit en inclusie aan de gang gingen - maar dat ze nu van bovenaf ook denken: ‘Daar moet ik wat mee gaan doen.’ Ze willen de omgeving veiliger, fijner en diverser maken. Daardoor wordt het nu misschien meer een samenwerking tussen de twee lagen.”
Bovendien kost het meer divers en inclusief maken van een team enige tijd, zeker als de gehele sector nog vooral uit een homogene groep bestaat. Het kan dus ook zo zijn dat inspanningen van jaren eerder nu vruchten beginnen af te werpen.
Geen ding van witte mannen
Opvallend is wel dat het vooral de minderheidsgroepen zijn die met diversiteit bezig zijn. In het onderzoek concludeert Verploegen dat veel mannen diversiteit en inclusie wel belangrijk vinden, maar geen prioriteit. Mannen zijn over het algemeen dan ook minder betrokken bij diversiteit en inclusie dan vrouwen.
Verploegen vermoedt dat dit ermee te maken heeft dat witte mannen in de meerderheid zijn in de techsector. “Als jij genderstereotypering of discriminatie nooit hebt meegemaakt, zie je het ook minder. Ik denk dat doordat de IT-wereld erg homogeen is geweest, witte mannen er af en toe moeite mee kunnen hebben om met diversiteit en inclusie bezig te zijn. Maar ik heb wel het gevoel dat ze ervoor openstaan.”
Daarnaast zijn er verschillen zichtbaar tussen bedrijven: de ene organisatie bedrijft een actievere vorm van diversiteit en inclusie dan de andere. “Dat houdt in dat je bijvoorbeeld de kernwaardes op je website zet. Of dat je bij een sollicitatiegesprek benoemt dat je het belangrijk vindt en dat je graag ziet dat degene die je aanneemt ook voor een veiligere omgeving gaat en open staat voor feedback.” Bij passievere vormen vinden bedrijven het thema ook belangrijk, maar zien ze liever dat wensen en aanpassingen van onderaf komen. “Voor beide valt iets te zeggen, denk ik.”
Bijblijven is als IT’er enorm belangrijk. AG Connect vraagt zich af hoe IT'ers daar in 2021 mee omgingen. Heb je opleidingen kunnen volgen? En wat zijn de plannen voor 2022?
Doe mee aan ons opleidingenonderzoek en vertel het ons! Deelnemers maken bovendien kans op een Baseus 11-in-1 Smart Hub Station USB-C t.w.v. 89 euro. Invullen kost 10 minuten van je tijd en is volledig anoniem.
Luxeposities
Minderheidsgroepen zijn juist veel actiever met het thema bezig. “Zij zijn heel erg hun best aan het doen om zijn positie in IT te claimen. En er is vraag naar ze, dus ze hebben ook de mogelijkheid om daar een soort van ‘gebruik van te maken’. Ze hebben een luxepositie waarin ze kunnen kiezen tussen bedrijven. Dus daar zie je heel veel bewustwording. Ze vragen zich af bij welk bedrijf ze willen werken en waar ze gelukkig van worden.”
Maar het zijn vooral vrouwen van kleur die veel waarde blijken te hechten aan het actief benoemen van het beleid. “Ik merkte echt dat zij het heel fijn vinden om te weten dat ze ergens terecht kunnen met vraagstukken omtrent diversiteit en inclusie. Om dat te weten, moet dat wel actief benoemd worden.”
Hulp nodig
Een andere belangrijke conclusie van Verploegen is dat bedrijven die echt met het thema aan de slag willen, daar vaak hulp bij nodig hebben. “Het is een heel ingewikkeld en gevoelig onderwerp, dat maakt het erg complex. Zelfs binnen de wetenschap is er discussie over hoe je dit aan moet pakken.” Eén ding is in ieder geval wel duidelijk: alleen een cursus of training over diversiteit en inclusie geven, is niet voldoende.
“Ik raad vooral aan om er mensen bij te betrekken die er verstand van hebben, die kunnen kijken naar jouw diversiteits- en inclusieplan. Je hebt dan gewoon veel minder blinde vlekken. Maar het is niet zo dat iemand die van kleur is of een vrouw ook direct verstand van het onderwerp heeft. Het is een expertise en die kan op verschillende manieren bekleed worden. Dat kan via iemand uit de wetenschap zijn, maar ook een ervaringsdeskundige.”
Wat er dan precies aangepakt moet worden binnen een organisatie, verschilt. “Het is maatwerk. Het ene bedrijf is het andere niet.” Toch is er wel een aantal concrete tips die Verploegen organisaties kan geven. “Kijk naar waar de focus ligt binnen je bedrijf. Wat is de norm? Zeg je bijvoorbeeld ‘fijne kerst’, maar ook ‘fijne ramadan’? En je kunt kijken naar wat je vertrouwensbeleid is. Is je vertrouwenspersoon wel onafhankelijk? Soms wordt er maar gewoon even iemand aangewezen, die dan ook verantwoordelijk blijkt te zijn voor je baan. Als dat het geval is, dan ga je echt niet met diegene praten over dingen die slecht gaan. En vertrouwenspersonen moeten ook traumasensitief zijn, want sommige uitspraken kunnen trauma opwekken of traumaopwekkend zijn.”
Voor managers is het tot slot met name belangrijk dat ze open het gesprek aan gaan en zelfreflectie toepassen. “Durf als management te zeggen dat je het niet weet en probeer een gesprek aan te gaan. En dan is het gesprek over veiligheid en je thuis voelen in een bedrijf het belangrijkste, denk ik. Je kan het bijvoorbeeld hebben over de lunch die je aanbiedt: vindt iedereen die goed? Het kan zomaar zijn dat er ergens een vegetariër zit die vindt dat er eigenlijk wat weinig opties zijn.”
Waarom zou je eigenlijk een meer divers team willen? Vooral omdat het vaak betere resultaten oplevert, stellen diverse experts. “Het is niet zo dat je product slecht is als je een weinig divers team hebt. Als jij een product maakt dat vooral goed werkt voor witte mensen en je doelgroep is voornamelijk wit, dan hoor je geen klachten terug. Dan kun je voor hen best een goed product afleveren. Ik denk alleen dat het nog beter wordt als je team wel divers is. En je doelgroep wordt veel groter. Je komt dan uit je bubbel.”
Om echte voordelen te halen uit een divers team, moet ook de inclusie goed zitten. “Inclusie houdt in dat iedereen zich thuis voelt. Dat heeft heel erg met diversiteit te maken. Stel je voor dat je allemaal mensen aanneemt waardoor je niet langer een homogene groep hebt, maar de omgeving is heel onveilig. Dan stroomt iedereen door naar andere banen. Dat is helemaal niet goed voor de duurzaamheid van je personeel.”
Er is wel degelijk een weerstand tegen gekleurde IT-ers. Ik heb het vaker meegemaakt dat er achter mijn rug om besloten wordt dat ik weg moet. Ik krijg niet alle informatie die ik moet weten. Ik wordt geacht mijn mond te houden en mijn plaats te kennen anders is het snel afgelopen met de klus. Ik wordt regelmatig afgewezen voor opdrachten om onduidelijke redenen ondanks de enorme vraag. Bij de NS ben ik ondanks toendertijd al15 jaar ervaring in mijn discipline afgewezen vanwege 'gebrek aan ervaring.' De witte collega hoeft maar 1 piep te geven en je contract wordt niet verlengd. Je wordt op zwarte lijsten van bedrijven gezet zonder aanleiding. Er wordt heel erg veel energie gestoken in het wit houden van de IT-werkplek. Er wordt denigrerend gesproken over Indiase collega's alsof er zo een grote reserve is van 'witte' IT-ers die het allemaal beter zouden kunnen. Het gesprek van de dag is meestal een variant op Zwarte Piet moet blijven of alle allochtonen zijn crimineel en moeten het land uit. Er dient een mentaliteitsomslag plaats te vinden. Dit zal waarschijnlijk alleen gebeuren als er een nieuwe diverse en pragmatische generatie overneemt.
Er is in 2018 uitgebreid en gedegen onderzoek gedaan door Tech your Future naar "Vrouwen behouden voor ICT". Dit heeft o.a. hele nuttige toolboxen opgeleverd voor zowel onderwijs als organisaties op het gebied van inclusie. Ik verwijs graag naar onderstaande linkjes:
https://www.techyourfuture.nl/whitepaper-vrouwen-behouden-voor-ict
https://www.wijzijnkatapult.nl/ictinclusiefvrouwen/
@RBX
Bij samenwerking is goede communicatie essentieel. Zie het als syntax in een script.
Mijn vriendin had daar ook soms moeite mee maar nu werkt ze bij een Engelstalig bedrijf. (ze is gekleurd en niet Engels)
Een andere vriendin van mij is naast haar HBO opleiding ook Nederlandse les gaan volgen. Ze heeft haar studie succesvol afgerond en vervult een belangrijke functie.
Wanneer ik naar het buitenland zou vertrekken dan zal ik tegen dezelfde problemen aanlopen.
Er zijn i.i.g. meerdere wegen om een doel te bereiken. De beperking zit meestal in jezelf. Wanneer ik gedwongen wordt te werken met iemand waarmee niet goed te communiceren valt, dan komen daar problemen van en een onprettige werksfeer. Overigens heb ik persoonlijk weinig problemen gehad met collega's die niet volledig te taal beheersten. Ik beoordeel collega's, kennissen, vreemden en vrienden op hun karakter en niet op hun huidskleur. (de droom van MLK)
Ik heb ook een kleur, het is vrij logisch dat er weinig Nederlanders met een kleur zijn die ook Ingenieur zijn. Je krijgt vaak van huis uit een 2de taal mee of in mijn geval slecht Nederlands omdat veel ouders met een kleur uit de vorige generatie minder onderwijs hebben genoten. Om die reden is het gewoon onmogelijk om een hoge cito te behalen.
In Nederland moet je eerst een Alpha zijn wanneer je 11-12-13 bent anders kun je geen beta worden. Je komt niet in het pad VWO -> Universiteit als je niet perfect bent in Nederlands want ook al heb je, zoals ik had, alle rekenvragen goed trekt Nederlands jouw max score naar gemiddeld en dan kom je gewoon op het VMBO en zal je nooit wiskunde leren tot je 16de. Zonder hoge cito mag je geen VWO doen.
Wat mij irritated hieraan is dat als je wit bent en Frans / Engels / Duits accent hebt en niet goed Nederlands spreekt kun je wel gewoon een hoge cito halen want dan doe je 2 talen onderwijs VWO maar als je een kleur hebt dan is het spreken van een 2de taal als moedertaal ineens een probleem en helemaal fout en dan..... kom je op de universiteit en dan is alles in het Engels en als je een technische study doet dan zijn ineens 80% van alle studenten Chinezen / Grieken etc en spreekt er bijna niemand Nederlands en veel Chinezen spreken niet eens Engels die hebben gewoon een vertaler erbij. Dusja ik vind het niet zo vreemd dat wanneer ik iemand tegen kom met een andere kleur in de IT het geen Nederlander is maar een Indiase, Iranees of Afrikaan is. Voor kinderen uit gezinnen met niet / praktisch opgeleide ouders die een andere moedertaal hebben is het bijna onmogelijk om in groep 8 hoog te scoren op een cito Nederlands, dat is gewoon niet realistisch, Engelse, Amerikaanse, Fransen en Duitse ook niet en die willen dat ook niet omdat ze graag willen dat hun kinderen accentloos de moeder taal spreken omdat het expats zijn die ooit weer terug naar hun moederland gaan maar voor hun is het geen probleem maar ben je Marrokaans, Turks, Surinaams dan is het ineens wel een probleem en dat is ook de rede waarom deze bevolkingsgroepen al meerdere generaties gemiddeld arm zijn met een laag opleidingsniveau want Nederland is heel tollorant, iedereen is welkom maar je wordt gewoon buitengesloten. Ook in mijn "Hoog opgeleide kennisgroep" ben ik bijna altijd de enige gekleurde Nederlander die zij kennen ik zie ze ook heel weinig op de universiteit.
Op veel plekken is er wel degelijk 0 diversiteit maar op een andere manier. Ik werk veel met zowel Windows als Linux technologie en merk , sinds ik dit doe, dat veel teams mij er echt niet bij willen omdat ik niet alleen maar Windows of alleen maar Linux doe. Heel vreemd want iedereen past constant nieuwe technologieën toe en is open minded naar nieuwe ontwikkelingen maar alleen maar wanneer het in een specifieke hoek valt. Ik heb vooral veel boze reacties gekregen toen ik een keer voorstelde om .net Core te gebruiken en toen kreeg ik van iedereen de volle laag omdat het "Microsoft technologie is" terwijl het tegenwoordig gewoon open source is. Ik ben gewoon een simpel persoon, ik pak technologieën plaats deze in de context weeg voor en nadelen en zet deze uit tegenover andere technologieën en dan is het niet zo moeilijk om de beste keuze te maken. Ik doe bijvoorbeeld ook vaak dingen met Python maar dan moet ineens alles met python terwijl niks een one size fits all is in IT. Ik denk dat dit ook het resultaat is van de aanpassing van de meeste opleidingen, net afgestuurde van de laatste 14 jaar zijn echt close minded zelf op universiteiten zie je ook dat bijna alles alleen maar met Python gedaan word en dan stap je toch echt over een aantal belangrijke zaken heen. Ook zijn er veel mensen die "Ouderwetse talen" overbodig vinden en totaal niet begrijpen dat als er geen C of C++ etc expertise meer is al die nieuwe talen / frameworks / semi compilers / runtimes nooit meer een nieuwe versie kunnen hebben want die vertalen de tekst naar computertaal python / C# / Java code kunnen geen directe processor instructies geven het roept functies aan in een omgeving die dat voor de taal doet maar je lijkt wel een ketter als je dat probeert uit te leggen. Dit zijn mijn persoonlijke ervaringen er zijn natuurlijk ook veel teams waar dit niet zo is alleen zie ik echt dat de doorsnee software engineer van Nederlandse bodem de laatste 14 jaar echt anders is dan de periode 1994 - 2008.
Degenen die van huidskleur, gender of iets anders een probleem maken, zijn afhankelijk van subsidie en zijn zelf racistisch bezig.
Want dat is, uiteraard, de onderliggende stroming van "inclusiviteit". De racismekaart kunnen trekken.
Mensen moeten vooral doen wat ze leuk vinden en goed in zijn.
Huidskleur of gender moeten geen maatstaf worden voor de aanname van een nieuw personeelslid.
Dat zou pas racistisch zijn.
@NNN
Ik denk dat wij meer divers zijn dan jij...
De vorige reactie bewijst weer dat het noodzakelijk is om aan de slag te gaan met diversiteit.
Hou toch eens een keer op met deze bullshit! Diversiteit zit niet in een huidskleur maar in je karakter. En deze mening deelt mijn gekleurde vriendin ook. Dit soort onzin zet alleen mensen tegen elkaar op.