Deze werkgevers werken juist graag met mbo-ICT’ers

Als kansloos neergezet

Gerbert Jan Valk, CEO van LindenIT, een jong detacheringsbedrijf voor support- en beheerprofessionals, was erg verrast toen hij de resultaten zag. “Ik ben al ruim 15 jaar actief in de sector en heb al die tijd met veel plezier met (voormalig) mbo’ers samengewerkt. Ik betreur het dat ze in de media vaak als kansloos worden neergezet.” Zijn collega Guido Vervelde is meer dan 30 jaar actief in de ICT-sector en herkent zich evenmin in de uitkomsten. “De toepassing van diensten zoals cloudservices zal inderdaad sterk toenemen. Dat is echter niet slecht, maar juist goed voor de baankansen.” Volgens Vervelde moet ook bij deze nieuwe diensten gebruik worden gemaakt van mbo-ICT’ers. “Alhoewel de IT-omgevingen steeds geavanceerder worden, betekent dat niet dat er geen vraag meer is naar mbo’ers. Sterker nog: zij zijn van belang om die nieuwe omgevingen te beheren.”

Volgens Vervelde zijn er volop baankansen voor mbo-ICT’ers. Voor het komende jaar is LindenIT op zoek naar maar liefst 200 ICT’ers. “Wij schatten mbo-ICT studenten wél op waarde. Al onze professionals worden persoonlijk begeleid en krijgen verdere scholingsopties op maat.” Zijn bedrijf werkt nauw samen met mbo-ICT-opleidingen.

Dat laatste geldt ook voor het Rotterdamse cloudsourcingsbedrijf Intermax. Een aantal jaar geleden zagen zij dat het bedrijfsleven in de zoektocht naar ICT-talent te veel focust op hbo’ers, terwijl de doorstroom van mbo’ers niet gestimuleerd wordt. “Dat is zonde. Een goede begeleiding van deze talenten kan de alsmaar toenemende vraag naar ICT-specialisten op de lange termijn deels invullen”, licht eigenaar/directeur Ludo Baauw toe. Toen hij zo’n 25 jaar geleden zijn bedrijf begon, was hij nog maar een 21-jarige student. “Ik merkte toen al dat ik meer in de praktijk leerde dan tijdens mijn opleiding en dat is eigenlijk wat ik nog steeds terughoor van mijn stagiaires en afstudeerders.”

Papiertje zegt niets

Intermax telt inmiddels zes dochterondernemingen en heeft in totaal zo’n 110 personeelsleden. Baauw: “We groeien ieder jaar 20% tot 25%. We hebben nu ook weer veel nieuwe mensen nodig. Ik denk dat we zo’n vijftien vacatures hebben voor cloudengineers, DevOps-specialisten, securityengineers en data-analisten. Bijna al die vacatures kunnen door ambitieuze mbo’ers worden ingevuld.”

Volgens hem zijn de mensen die bij zijn bedrijf ‘geboren’ zijn – de stagiairs en afstudeerders – inmiddels de toppers. “Ze beginnen onder aan de ladder, maar groeien stapje voor stapje door naar cloudarchitect of in een leidinggevende rol. Mijn beste securityengineer heeft zijn mbo niet eens afgemaakt. Zo’n papiertje zegt niets. Ik ben van het Pippi Langkous-principe: ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!’ Als het heilige vuur er is, dan komt de rest vanzelf wel.”

Dat Intermax oog heeft voor mbo-ICT’ers komt volgens de directeur niet alleen door de krappe arbeidsmarkt. “Uiteraard speelt dat wel mee, maar ik vind ook vanuit maatschappelijk oogpunt dat iedereen die ambitieus is een kans verdient.” Om mbo’ers te verleiden tot het volgen van een hbo-opleiding, is Baauw samen met zo’n 30 andere bedrijven en de Hogeschool Utrecht een duale hbo-cloudopleiding gestart – de Cloud IT Academy. Hier kunnen 50 slimme mbo-studenten een opleiding tot network-, system-, of cloudengineer volgen. “Onze studenten gaan drie dagen werken en twee dagen naar school. De opleiding duurt vier jaar. Als ze na afloop weggaan bij ons hebben we pech. Als je verandering teweeg wilt brengen, doet dat soms ook een beetje pijn. Dat risico moeten we maar lopen. En als je het goed doet, willen ze graag aan boord blijven.”

Daarnaast is Intermax verschillende andere initiatieven en samenwerkingen gestart om mbo-opleidingen meer bij de praktijk aan te laten sluiten en ICT-talent niet verloren te laten gaan. Zo gaat in september de opleiding Cloud Engineering in het mbo van start in samenwerking met Techniek College Rotterdam (TCR), waar Intermax nauw bij betrokken is en zich vier jaar lang aan gecommitteerd heeft. Bovendien is het partner van de Cyberwerkplaats Rotterdam, waar jongeren op weg worden geholpen bij een carrière als ethisch hacker of programmeur, verzorgt het workshops voor een weekendschool en middelbare scholen en biedt het een ruim aanbod van stages.

Kritiek op docenten

Baauw snapt wel dat er veel kritiek wordt geuit op ICT-docenten op het mbo. “Hoe zeg ik dit diplomatiek? Het zijn – uitzonderingen daargelaten –  vaak niet de toppers in het vakgebied die docent worden. Meestal zijn ze al wat ouder en is het voor hen lastig om alle ontwikkelingen bij te kunnen benen. En dat is logisch. Als ik drie weken op vakantie ben geweest, loop ik al achter. Het gaat zo snel in de ICT dat je niet van docenten kunt verwachten dat ze 24/7 op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen. Het is aan ons – het bedrijfsleven – om ze up-to-date te houden. En dat is een pittige uitdaging kan ik je zeggen.”

Jeroen Koomen van Regio College Zaandam benadrukt dat zijn opleidingsinstituut niet opleidt tot werkloosheid. “Wij preparen studenten voor een vak dat zich continu ontwikkelt. Ik ben de afgelopen weken meermaals gebeld door ouders die zich naar aanleiding van het onderzoek zorgen maken over de baankansen van hun kinderen, terwijl daar geen reden voor is.” Frank Maas van ROC Flevoland is het daarmee eens. “Uit het onderzoek van Intelligence Group blijkt dat ICT’ers zelden een baan krijgen waarin ze wat aan hun opgedane studiekennis hebben. Maar het is helemaal niet vreemd dat een pas afgestudeerde systeembeheerder eerst op een helpdesk komt te werken. Je bewijst jezelf gaandeweg en het is logisch dat je niet direct de verantwoordelijkheid over alle servers krijgt.”

Maas zegt vooral het gebrek aan nuance in het onderzoek van Arbeidsmarktkansen.nl en Intelligence Group te betreuren. “Op de site van de SBB, de brancheorganisatie voor stagebedrijven, kun je zien dat de baankansen voor ICT’ers afgezien van niveau twee helemaal niet slecht zijn. Het onderscheid tussen de kansen voor niveau twee en niveau drie en vier wordt niet gemaakt. Dat is niet terecht. Ook de SER heeft onderzoek gedaan waaruit blijkt dat de baankansen goed zijn. Het is dus niet alleen gesputter van mensen uit de praktijk. Toonaangevend onderzoek onderschrijft het ook.” Ook uit de Factsheet Arbeidsmarkt ICT van het UWV blijkt dat het sommige ICT’ers lukt om op een hoger niveau te werken dan hun opleidingsniveau. En uit het jaarlijkse salarisonderzoek van AG Connect en Berenschot bleek onlangs dat maar liefst een derde van de ICT’ers in ons land geen relevante ICT-opleiding heeft gevolgd.

Verder studeren

Adem Demirel (26), die een mbo-studie netwerkbeheer volgde, kon na zijn stage gelijk blijven bij het bedrijf Albemarle. Maar Adem bedankte voor de eer omdat hij eerst een hbo-opleiding wilde volgen. Dat doet op dit moment ongeveer de helft van alle mbo-ICT’ers, blijkt uit cijfers. Veel van zijn klasgenoten konden meteen aan de slag als systeembeheerder. “Bij een detacheerder, de Hogeschool van Amsterdam of de gemeente. Velen beginnen op de helpdesk. Maar daarna groeien ze in de meeste gevallen door tot netwerkbeheerder, systeembeheerder of applicatieontwikkelaar.”

Een gebrek aan talentvolle ICT’ers en de kloof tussen onderwijsveld en de praktijk remt de hele Nederlandse economie. Daarom roept Baauw andere ICT-bedrijven op om ook hun steentje bij te dragen en eigen initiatieven op te zetten. “Veel van onze concurrenten liggen bij de poorten van de scholen om studenten weg te kapen en proberen ze soms al in het eerste jaar een contract aan te bieden. Dat vind ik schandalig! Daar willen wij bij weg blijven. Maar ik wil wel graag in een zo vroeg mogelijk stadium met ze in contact treden. Liefst al op de basisschool of middelbare school. Liefst pluk je de talenten er zo vroeg mogelijk uit. Laatst hadden we een sollicitant die hier met zijn basisschool was geweest en dat had zo’n indruk gemaakt dat hij de folder nog had bewaard.”