Dreigende SAP-licentiekosten krijgen verheldering

Het is april 2018 en de eerste verjaardag is al gepasseerd van de juridische dreiging van forse licentievergoedingen voor indirect SAP-gebruik. De ERP-software van de Duitse leverancier kent niet alleen betalingsverplichtingen voor direct gebruik, maar ook voor indirecte toegang tot deze bedrijfsprogrammatuur. Dat heeft SAP al gesteld en ook succesvol geclaimd in een rechtszaak die in februari vorig jaar een belangrijk precedent heeft opgeleverd.

Zwaard van Damocles

Sindsdien hangt de dreiging van extra, onvoorziene licentiekosten boven het hoofd van vele andere SAP-gebruikers. Klanten en ook andere softwareleveranciers zien hun bedrijfsvoering onder druk staan of zelfs hun hele verdienmodellen bedreigd worden. SAP-CEO Bill McDermott heeft vorig jaar weliswaar coulance toegezegd in de vorm van empathie met klanten, maar desondanks zweeft de dreiging van achterstallige miljoenenbetalingen nog altijd boven de markt.

Dit klinkt overtrokken, maar is voor zeker twee SAP-klanten al wel duidelijk het geval. Terwijl vele SAP-gebruikers in individuele onduidelijkheid leven over hun licenties, hebben drankproducenten Diageo en InBev al duidelijke boodschappen gekregen: dat ze vele miljoenen verschuldigd zijn aan SAP.

Miljoenenbetalingen

Alcoholproducent Diageo, bekend van onder meer Guinness-bier en Smirnoff-vodka, is in februari vorig jaar geconfronteerd met een gerechtelijke uitspraak, in het voordeel van SAP. De klant heeft een achterstallige betalingsverplichting van vele miljoenen. 64 miljoen euro om precies te zijn, wat bijna gelijk is aan de licentiebetalingen die de drankengigant al had gedaan in de periode van mei 2004 tot november 2015.

Vervolgens heeft SAP zijn pijlen gericht op grootgebruiker Anheuser-Busch InBev en daarbij een recordeis neergelegd. AB InBev is volgens de softwareleverancier nog zo’n 600 miljoen dollar verschuldigd voor indirect gebruik van SAP-systemen. Dit geëiste bedrag is naar buiten gekomen doordat de brouwerijketen het als bedrijfsrisico heeft moeten noemen in zijn financiële rapportage aan de Amerikaanse beurswaakhond SEC. AB InBev en SAP zijn hierover in arbitrage gegaan.

Onzekerheid, door complexiteit

Vervolgens was het onzekerheid troef over indirect gebruik van SAP-software en de hoogte van daarvoor verschuldigde licentiebetalingen. In het geval van Diageo gaat het om koppelingen met Salesforce.com en toegang vanaf tablets. In het geval van AB InBev gaat het om een optelling van direct en indirect gebruik door werknemers van SAP-systemen en daarin opgeslagen data. De complexiteit en eventueel maatwerk van softwarelicentie-overeenkomsten (SLA’s), systeemconfiguraties en ICT-infrastructuren zorgen voor onoverzichtelijkheid.

Softwareleverancier SAP doet nu een eerste concrete stap om hier helderheid in te brengen. In een positief geformuleerd persbericht wordt een nieuw licentiemodel voor indirecte toegang aangekondigd: “Aangedreven door ongeëvenaarde samenwerking met gebruikersgroepen, klanten, partners en industrie-analisten”.

Nog kostenvragen

De genoemde gesprekspartners die hebben meegewerkt, zijn in de praktijk ook juist criticasters van de onduidelijkheid over indirecte toegang. Het internationale netwerk van SAP-gebruikersgroepen, SUGEN (SAP User Group Executive Network), verwelkomt nu het nieuwe licentiemodel, maar plaatst er nog wel enkele kanttekeningen bij. Zo is het nog onduidelijk wat de kostenimpact is van overstappen op het nieuwe licentiemodel.

SUGEN vraagt SAP om een openlijke herhaling van de belofte die het bedrijf vorig jaar heeft gemaakt: dat implementatie van het nieuwe model geen verdere kosten met zich meebrengt. Deze toezegging is wel gebonden aan gelijkblijvende inzet van de software, wat SUGEN omschrijft als ‘de bedrijfswaarde en de scope van het SAP-gebruik’.

Klantvertrouwen terugwinnen

De Duitse leverancier heeft nu wel aangekondigd in de loop van dit jaar nieuwe meet- en audit-tools te introduceren waarmee klanten en partners dan indirecte toegang tot de software in kaart kunnen brengen. “Dit betekent dat gebruikers in Q1 2019 iedere potentiële kostenimpact in kaart kunnen brengen”, zegt voorzitter Gianmaria Perancin van SUGEN in een eigen persbericht van de verenigde gebruikersgroepen. Hij stelt dat SAP met de gevraagde openlijke herhaling van de belofte “grote stappen kan zetten in het terugwinnen van het klantvertrouwen”.