Bestrijding van RSI blijft nodig

Wellnomics bestaat al twaalf jaar en was hier tot dusver actief via distributeur Ergodirect. Onlangs opende het bedrijf een eigen vestiging in Amstelveen. Dat moet mede als springplank dienen voor de rest van Europa. Bestaande klanten zijn concerns als Philips, ING Bank, Shell, Ernst & Young, PCW, Capgemini, Eli Lily en Sara Lee, naast centrale en lokale overheidsinstellingen. Tot nog toe verkocht Wellnomics 1,25 miljoen licenties, waarvan opmerkelijk veel (bijna 1 miljoen) in Nederland. De directeur schrijft dat laatste toe aan de strenge overheidsregels en het besluit zich als kleine ondernemer eerst op enkele landen te concentreren.Taylor erkent dat de aandacht voor RSI en dergelijke wat is verflauwd. “Het is een beetje een cyclus: er is veel aandacht voor, daarna raken mensen het beu en is het geen topic meer.” Helaas verandert daarmee het onderliggende probleem niet. Integendeel, door groeiend gebruik van pc’s, mobiele apparaten en interactieve diensten vreest hij zelfs voor meer klachten.Veel wetenschappelijk onderzoek – Wellnomics werkt nauw samen met TNO – toont volgens Taylor aan dat het bij RSI om meer gaat dan ergonomie. Slecht ontworpen toetsenborden, muizen en werkplekken zijn niet de belangrijkste oorzaak, evenmin als repeterende bewegingen. “Herhaling is niet het probleem. Twintig jaar geleden waren er nog veel data-entry-typistes. Die haalden wel 18.000 aanslagen per uur. De gemiddelde pc-gebruiker maakt er nu maar vijfduizend – per dag!” Ook de totale duur van het pc-gebruik per werkdag is minder dan gedacht: gemiddeld 2,5 uur. “De helft van die tijd houden mensen alleen de muis vast. In die voortdurende spieraanspanning en de beperkte zithouding ligt het grote probleem.”Eigenlijk is het logisch dat pc-gebruikers fysieke klachten krijgen, meent Taylor. “Er zijn weinig activiteiten waar je bewegingsvrijheid zo beperkt is. Je zit steeds in dezelfde houding, je handen zweven boven het toetsenbord of klampen de muis vast, soms urenlang. Vergelijk het met levende standbeelden. Onze software probeert mensen regelmatig uit die bevroren positie te halen. Een paar seconden zijn al genoeg om de bloedsomloop te herstellen.” Werknemers die door pc-gebruik letsel oplopen, zijn het topje van de ijsberg. “Veel organisaties focussen op die 1 of 2 procent die zich ziek meldt. Maar er is sprake van een geleidelijk proces. Veel meer mensen hebben last van vermoeide ogen, rug-, nek en schouderpijn. Wij adviseren bedrijven zich te bekommeren om álle werknemers, zodat die fitter en gezonder blijven. TNO-onderzoek laat zien dat de productiviteit zo met 2 tot 4 procent verbetert, en je verkleint de kans dat mensen letsel oplopen.”Het concept achter WorkPace is simpel. De software waarschuwt de pc-gebruiker alleen als hij of zij niet tijdig rust neemt. Taylor: “Bij het ontwerp is gezocht naar een balans: mensen laten pauzeren voor hun eigen bestwil, maar ze niet ergeren of van hun werk houden.” De werktijd die zo verloren gaat, valt mee: gemiddeld 5 minuten per werkdag. Veelal gaat het om ‘micropauzes’ van 5 tot 10 seconden. Maar wie ‘zondigt’ en hardnekkig doorwerkt, kan in totaal wel 20 minuten rust opgelegd krijgen.Moderne software lijkt soms wel ontworpen te zijn om gebruikers te pijnigen. Taylor kent klanten waar de RSI sterk toenam nadat een nieuwe versie van de bedrijfssoftware was ingevoerd. Met de oude versie konden gebruikers in formulieren blindelings van veld naar veld springen met de Tab-toets. Ineens moesten ze met de muis ‘scrollen’, velden selecteren en aanklikken. “Dat is erg traag, dus slecht voor de productiviteit, maar tegelijk rezen hun pijnklachten de pan uit”, aldus Taylor. Een van de klanten besloot zelfs de uitrol stop te zetten totdat de softwareproducent zijn product had verbeterd.