Beeldvorming over ICT: ontkennen is erkennen

Gagestein is taalstrateeg en framingexpert en onderzocht in opdracht van TechniekTalent.nu dominante frames en verhalen in de ICT en techniek. Bij haar onderzoek verschenen 7 adviezen voor de juiste taal voor techniek. Hoe over ICT geschreven en gesproken wordt in bijvoorbeeld voorlichting over ICT-opleidingen of op de vacaturesite van ICT- bedrijven, is volgens Gagestein van invloed op hoe jongeren kijken naar ICT en een eigen toekomst daarin.

11 dominante frames

Zij ontdekte 11 dominante frames in de techniek, zowel positieve als negatieve. “Frames bepalen door welke bril we naar een onderwerp kijken, want onze hersenen gaan niet automatisch op zoek naar wat er misschien níet is gezegd. En hoe vaker we een frame over een onderwerp tegenkomen, hoe dieper dit inslijt in ons brein.”

Een uitgesproken positief beeld dat Gagestein ontdekte, is het frame dat benadrukt dat je met techniek een zekere toekomst tegemoet gaat. Ook de prima salarissen in de ICT-sector zijn een voorbeeld van een positief beeld, net als het frame dat technici als echte vakmannen en -vrouwen neerzet. “Dit stuurt allemaal op positieve associaties en bieden mooie kansen voor techniekpromotie.”

Niet gaan ontkennen

Maar de framingexpert stuitte ook op frames die juist afschrikken, zoals ‘Techniek is saai en biedt weinig perspectief’ of dat het een echte mannenwereld is en niks is voor meisjes. Andere negatieve frames zijn: ‘Techniek, daar moet je voor geboren zijn’ en: ‘Techniek, daar moet je gouden handjes voor hebben’. “Dat zijn beelden die óók leven, en waar je bij de promotie van techniek dus tegenop moet boksen. De reflex is dan nog weleens om die negatieve frames hardop te ontkennen.” Maar dat werk volgens haar niet. Als je roept dat ICT helemaal niet nerdy of stoffig is, blijft dát woord juist kleven, benadrukt ze.

Vakblad Adformatie zette de 7 adviezen van Gagestein om meisjes met behulp van taal te interesseren voor ICT en techniek op een rij. Een van de tips is dat in veel verhalen waarin vrouwelijke rolmodellen aan het woord komen de nadruk vaak sterk ligt op hoe zij zich staande houdt in een mannenwereld. “Goedbedoeld, maar dit versterkt het beeld dat techniek ‘niks voor meisjes’ is. Probeer daarom als vrouw niet alleen over de ‘strijd’ te vertellen, maar vooral over je liefde voor het vak en wat je er uithaalt.” Je kunt de tips hier teruglezen.