Onderwijs nu en straks

Dat kan ook, want we leven in een samenleving waarin non-stop informatie tot ons komt. Het aanbod via social media is eindeloos. Instructies staan direct online. Goede docenten leggen online onderwerpen uit. Universiteiten maar ook het bedrijfsleven bieden MOOCS aan. Voor jongeren is het vanzelfsprekend om hier gebruik van te maken. Wat de impact is op hoe zij zich in het onderwijs en in het werkend leven opstellen, laat zich raden. Onderzoeken zoals te lezen in publicaties van het Rathenau Instituut en AG Connect wijzen op de risico’s. Regie nemen op het eigen doen en laten is voor jongeren best lastig. En dat is wel iets waar ze in werksituaties op aangesproken zullen worden.

Hoe kun je hier vanuit het onderwijs, en dan met name hbo en wo, op inspelen? De huidige onderwijsvorm is veelal aanbodgedreven. Je moet door een vast curriculum. Iemand anders vertelt je wanneer en wat je moet leren. De docent staat voor een collegezaal en deelt de kennis en ervaring waarover deze beschikt met de studenten. Eventueel kunnen er nog vragen gesteld worden. Vervolgens is er de mogelijkheid om in kleine teams in werkgroepen aan vraagstukken te werken. Dit gebeurt binnen nauw voorgeschreven kaders. Of dit bijdraagt aan het leren om zelf regie te nemen, is nog maar de vraag. Of dit de aanpak is die de hoeveelheid kennis en ervaring die via internet beschikbaar is goed ontsluit, is ook nog maar de vraag.

Wat is dan een alternatief? Bij een aantal hogescholen, maar ook wereldwijd, zijn er ontwikkelingen waarbij studenten zelf de regie nemen over hun eigen leerproces. Studenten en docenten bepalen zelf hun ontwikkelpad. Studenten hebben geen studieboeken maar zorgen zelf voor de inhoud. Geen traditionele lesroosters en tentamens meer. Docenten worden coaches, en er is een continue samenwerking met bedrijven. Kortom: onderwijs dat aan de nieuwsgierigheid van studenten appelleert en uitgaat van het direct kunnen toepassen. 

Is dit de juiste aanpak? Onderzoeken wijzen er wel op. Wat ons betreft een voorbeeld om te volgen. Onderwijs met impact in de maatschappij. Wel zijn we nieuwsgierig welke inzichten en aanpakken er nog meer zijn. Heb jij daar ervaring mee? Laat het ons weten, zodat we met elkaar in gesprek kunnen over hoe we het onderwijs van nu toekomstbestendig kunnen maken voor straks.